Η Νοτιονατολική Μεσόγειος στις φλόγες - 336% αύξηση της καμένης έκτασης στην Ελλάδα, με πάνω από 900.000 στρέμματα καμένης γης συνολικά (έως 08/08/2021)

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (European Forest Fire Information System - https://effis.jrc.ec.europa.eu) για την κατάσταση που επικρατεί στην Μεσόγειο κατά τη διάρκεια της τρέχουσας αντιπυρικής περιόδου. Όπως προκύπτει από το ακόλουθο γράφημα, η περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου παρουσιάζει εξαιρετικά άσχημη εικόνα, με σχεδόν όλες τις χώρες να καταγράφουν σημαντική αύξηση στα απόλυτα μεγέθη των καμένων εκτάσεων έως και το απόγευμα της Κυριακής 8 Αυγούστου 2021.

Ειδικότερα, η χώρα μας κατατάσσεται τρίτη (μετά από Τουρκία και Ιταλία) σε ό,τι αφορά το απόλυτο μέγεθος της καμένης έκτασης (933.680 στρέμματα έως 08.08.2021) και δεύτερη (μετά την Κύπρο) σε ό,τι αφορά την αύξηση (+336%) συγκριτικά με τον μέσο όρο της περιόδου 2002 - 2020. Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν ότι δεν αρκούν τα πολλά εναέρια ή άλλα μέσα δασοπυρόσβεσης, αλλά απαιτείται μια άμεση, δραστική αλλαγή προς ολοκληρωμένες λύσεις διαχείρισης και αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών. Σε αυτή την κατεύθυνση, η επιχειρησιακή μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) μπορεί να συνεισφέρει με εργαλεία και υπηρεσίες όπως ενδεικτικά είναι (1) το εκτεταμένο και πιο πυκνό δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών στην Ελλάδα, (2) το προηγμένο προγνωστικό σύστημα ταχείας απόκρισης IRIS 2.0, και (3) οι υψηλής ανάλυσης μετεωρολογικές και πυρό-μετεωρολογικές προγνώσεις.

Νεότερες δορυφορικές εικόνες των καμένων εκτάσεων λόγω των δασικών πυρκαγιών

Σύνταξη άρθρου: Γ. Παπαβασιλείου, Θ. Μ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Δευτέρα 9 Αυγούστου 2021, 13:00

Νεότερες δορυφορικές εικόνες απο τον Ευρωπαϊκό δορυφόρο Sentinel-2 αποκαλύπτουν το μέγεθος των καμένων εκτάσεων λόγω των δασικών πυρκαγιών. Στις εικόνες παρακάτω παρουσιάζονται δορυφορικές εικόνες πρίν και μετά τις δασικές πυρκαγιές των τελευταίων ημερών σε Εύβοια (Εικόνα 1), Πάρνηθα (Εικόνα 2) και Ανατολική Μάνη (Εικόνα 3) σύμφωνα με τις νεότερες διαθέσιμες δορυφορικές εικόνες έως και χθές Κυριακή 8 Αυγούστου 2021. 

Εικόνα 1: Δορυφορικές εικόνες πρίν (αριστερά) και μετά (δεξιά) τις δασικές πυρκαγιές των τελευταίων ημερών στην Εύβοια έως και χθές Κυριακή 8 Αυγούστου 2021.

Εικόνα 2: Δορυφορικές εικόνες πρίν (αριστερά) και μετά (δεξιά) τις δασικές πυρκαγιές των τελευταίων ημερών στην Πάρνηθα έως και χθές Κυριακή 8 Αυγούστου 2021.

Εικόνα 3: Δορυφορικές εικόνες πρίν (αριστερά) και μετά (δεξιά) τις δασικές πυρκαγιές των τελευταίων ημερών στην Ανατολική Μάνη έως και χθές Κυριακή 8 Αυγούστου 2021.

Εναέρια πλάνα από τις πληγείσες περιοχές στη Βόρεια Εύβοια

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, Δευτέρα 9 Αυγούστου 2021, 09:00

Η ομάδα UpStories σε συνεργασία με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr κατέγραψε εναέρια πλάνα με τη χρήση drone πάνω από καμένες εκτάσεις στη Βόρεια Εύβοια την Κυριακή 8 Αυγούστου 2021. Το βίντεο παρουσιάζει εικόνες καταστροφής από το εσωτερικό έως τις ακτές της Εύβοιας, καθώς και ενεργές εστίες πυρκαγιάς που μαίνονταν ανεξέλεγκτες για 5η ημέρα.Η συνολική έκταση των καμένων εκτάσεων στη Βόρεια Εύβοια πλησιάζει το μισό εκατομμύριο στρέμματα. Χιλιάδες κτίρια έχουν υποστεί ανυπολόγιστες ζημιές και πολλά από αυτά έχουν καταστραφεί ολοσχερώς. 

Πάνω από 650.000 στρέμματα οι καμένες εκτάσεις σε Εύβοια, Αττική και Λακωνία, έως το μεσημέρι της Κυριακής 8 Αυγούστου 2021

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Κυριακή 8 Αυγούστου 2021, 19:30

Στις 12:20 περίπου της Κυριακής 08/08, ο ευρωπαϊκός περιβαλλοντικός δορυφόρος Sentinel-2 κατέγραψε εικόνες υψηλής ανάλυσης από τις καμένες περιοχές σε Εύβοια,  Αττική και Λακωνία, βοηθούμενος από τις ανέφελες συνθήκες που επικράτησαν στη χώρα. Στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr συλλέξαμε και επεξεργαστήκαμε τις εικόνες αυτές ώστε να εκτιμήσουμε το μέγεθος των καμένων εκτάσεων. Όπως προκύπτει, έως το μεσημέρι της Κυριακής 08/08 έχουν καεί περίπου 460.000 στρέμματα στην Εύβοια, 80.000 στρέμματα στην Αττική και 110.000 στρέμματα στη Λακωνία, ανεβάζοντας το σύνολο των καμένων εκτάσεων στα 650.000 στρέμματα τουλάχιστο. Με δεδομένο ότι οι πυρκαγιές στην Εύβοια συνεχίζουν να καίνε, η παραπάνω εκτίμηση είναι πολύ πιθανό να μεταβληθεί τις επόμενες ημέρες. Στο σχήμα που ακολουθεί παρουσιάζονται σε ένθετες εικόνες οι καμένες περιοχές με καφέ αποχρώσεις. Ιδιαίτερα στην ένθετη εικόνα της Βόρειας Εύβοιας φαίνεται ο καπνός από τις πυρκαγιές ενώ με κόκκινους και πορτοκαλί χρωματισμούς φαίνονται τα κυριότερα ενεργά μέτωπα, τόσο στα βόρεια του νησιού αλλά και νοτιότερα, προς το Τρούπι και τα Καλύβια.

Σύμφωνα με τις έως τώρα εκτιμήσεις του Πληροφοριακού Συστήματος για τις Δασικές Πυρκαγιές στην Ευρώπη (European Forest Fire Information System – EFFIS), στην Εύβοια το 38% περίπου των καμένων περιοχών είναι δασικές εκτάσεις και το 24% άλλες φυσικές εκτάσεις, στην Αττική το ποσοστό των δασικών εκτάσεων ανέρχεται σε 37% περίπου και των λοιπών φυσικών εκτάσεων σε 34% περίπου ενώ στη Λακωνία το 7% ήταν δασικές εκτάσεις και το 55% άλλες φυσικές εκτάσεις.

6 ερωτήσεις για τον καύσωνα των 11 ημερών

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Ι . Κωλέτσης, Χ. Πετρόπουλος. Γ. Κύρος, Γ. Παπαβασιλείου, Σ. Βουγιούκας, Α. Καραγιαννίδης, Θ.Μ. Γιάνναρος, Β. Κοτρώνη, Κ. Λαγουβάρδος
ΕΑΑ-Πεντέλη, Κυριακή 8 Αυγούστου 2021, 09:30

1) Τι ορίζουμε ως καύσωνα;

Ο όρος «καύσωνας» χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια παρατεταμένη περίοδο ασυνήθιστα υψηλών θερμοκρασιών. Παρόλο που δεν υπάρχει μοναδικός ορισμός, τα όρια θερμοκρασίας που χρησιμοποιούνται στη χώρα μας για να χαρακτηριστεί ως καύσωνας ένα θερμό κύμα είναι για τη μέγιστη θερμοκρασία οι 37°C και για την ελάχιστη οι 26°C, για τουλάχιστον 3 συνεχόμενες ημέρες. 

2) Ποιες συνθήκες δημιούργησαν το παρατεταμένο κύμα καύσωνα;

Η μεταφορά πολύ θερμών αερίων μαζών από τη Βόρεια Αφρική προς τη χώρα μας τους καλοκαιρινούς μήνες είναι ένα συχνό φαινόμενο. Πιο σπάνια όμως, όπως στην προκειμένη περίπτωση, όταν αργά κινούμενα βαρομετρικά συστήματα υψηλής πίεσης επηρεάζουν την Ανατολική Μεσόγειο, οι αέριες μάζες στα χαμηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας θερμαίνονται περαιτέρω (μέσω αδιαβατικής συμπίεσης). Η παρουσία ενός ισχυρού αεροχειμάρρου πάνω από την Κεντρική Μεσόγειο και Κεντρική Ευρώπη, ο οποίος απέτρεπε την κίνηση χαμηλών βαρομετρικών συστημάτων προς την περιοχή μας προκάλεσε την εμμονή του καύσωνα  για ένα διάστημα 11 ημερών. 

3) Κάθε πότε έχουμε επεισόδια καύσωνα στη χώρα μας;

Οι καύσωνες στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί σε αριθμό τις τελευταίες δεκαετίες. Μερικά στατιστικά στοιχεία για τα εντονότερα επεισόδια καύσωνα στη χώρα μας μπορείτε να βρείτε σε προηγούμενο άρθρο μας πατώντας εδώ.  

4) Ποια ήταν τα θερμοκρασιακά ρεκόρ που καταγράφηκαν;

• Οι μέγιστες θερμοκρασίες κάθε ημέρας από τις 27/07 έως και τις 05/08/2021 σημειώθηκαν στις περιοχές του παρακάτω Πίνακα.

Πίνακας. Μέγιστες θερμοκρασίες 27/07 – 05/08/2021 

• Οι υψηλότερες 10 μέγιστες θερμοκρασίες από τις 27/07 έως και τις 05/08/2021 εμφανίζονται στον επόμενο Χάρτη, με την απόλυτη μέγιστη να καταγράφεται στον μετεωρολογικό σταθμό του Λαγκαδά με 47.1 ⁰C στις 03/08/2021.  

Το επόμενο βίντεο παρουσιάζει τους μετεωρολογικούς σταθμούς του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr που κατέγραψαν μέγιστες ημερήσιες τιμές θερμοκρασίας άνω των 40 °C μεταξύ 27/07 και 06/08/2021. 

5) Ευθύνεται η κλιματική αλλαγή για αυτό το επεισόδιο καύσωνα;

Ολοένα και περισσότερες ανεξάρτητες επιστημονικές εργασίες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι πολλά ακραία καιρικά φαινόμενα των τελευταίων ετών δεν θα είχαν την ένταση ή τη διάρκεια που έχουν χωρίς τη συνεισφορά της παγκόσμιας υπερθέρμανσης. Η υπερθέρμανση της ατμόσφαιρας και της θάλασσας συνεισφέρει στην ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως είναι ο καύσωνας, όμως περισσότερο επηρεάζει την αύξηση της συχνότητας εκδήλωσης και τη διάρκειά τους. Πολύ πιθανό χωρίς την υπερθέρμανση του πλανήτη, ο καύσωνας που βιώνουμε τώρα να μην είχε τόσο μεγάλη διάρκεια. Ένα ακόμη γεγονός το οποίο οφείλεται στην κλιματική αλλαγή είναι η ολοένα πιο πρώιμη και πιο όψιμη εμφάνιση καυσώνων κατά τη διάρκεια ενός έτους.  

6) Ποιες είναι οι επιπτώσεις ενός κύματος καύσωνα;

Οι καύσωνες έχουν επιβλαβείς επιπτώσεις σε πολλές πτυχές της ζωής μας και το φυσικό περιβάλλον. 

Όταν η θερμοκρασία του αέρα ξεπερνά τη θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος, ο οργανισμός μας απορυθμίζεται και δαπανά μεγάλη ποσότητα ενέργειας ώστε να μειώσει τη θερμοκρασία του, κυρίως μέσω της εφίδρωσης. Παρατεταμένα κύματα καύσωνα προκαλούν επίσης αναπνευστικά και καρδιαγγειακά προβλήματα. Δυστυχώς και σε αυτό το κύμα καύσωνα καταγράφηκαν θάνατοι που συνδέονται άμεσα με τις καιρικές συνθήκες. 

Ακόμη, η παρατεταμένη περίοδος ξηρασίας και υψηλών θερμοκρασιών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες αυξάνει σημαντικά την ποσότητα ξηρής καύσιμης ύλης, με συνέπεια την αύξηση του κινδύνου εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών με τις γνωστές καταστροφικές συνέπειες που βιώνουμε σε πολλές περιοχές της χώρας τις τελευταίες ημέρες. 

Τέλος, η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας αυξάνεται σημαντικά, ακολουθώντας τις διακυμάνσεις του υπερκείμενου αέρα, και σημειώνονται «καύσωνες της θάλασσας» οι οποίοι πλήττουν τα θαλάσσια οικοσυστήματα. 

Ενίσχυση των ανέμων στο Αιγαίο το Σάββατο 07/08 - Πολύ υψηλός ο κίνδυνος εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών

Σύνταξη άρθρου: Γ. Παπαβασιλείου, Θ. Μ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Σάββατο 07 Αυγούστου 2021, 10:30

Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, για σήμερα Σάββατο 7 Αυγούστου 2021 αναμένεται ενίσχυση των ανέμων στο Αιγαίο ενώ η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή περαιτέρω πτώση και αναμένεται να φτάσει έως τους 36-37 βαθμούς Κελσίου. Οι άνεμοι στο ανατολικό Αιγαίο θα πνέουν με εντάσεις έως 5-6 μποφόρ (Εικόνα 1). Πολύ υψηλός διατηρείται και ο κίνδυνος εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών κυρίως στα ανατολικά και νότια νησιωτικά τμήματα.

Εικόνα 1: Άνεμοι απο το προγνωστικό μοντέλο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr για το Σάββατο 07/08/2021 στις 18:00.

Πιο αναλυτικά, ιδιαίτερα δυσμενείς πυρο-μετεωρολογικές συνθήκες αναμένεται να επικρατήσουν κυρίως στα ανατολικά και νότια νησιωτικά τμήματα της χώρας. Με βάση τον Καναδικό πυρομετεωρολογικό δείκτη που υπολογίζει επιχειρησιακά το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr, πολύ υψηλή επικινδυνότητα αναμένεται σήμερα, Σάββατο 7 Αυγούστου 2021, σε Μυτιλήνη, Χίο, Ικαρία, Σάμο, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, Νότια Κρήτη και κατα τόπους σε Αττική, Εύβοια, Μεσηνία, Λακωνία, Λάρισα, Μαγνησία και Κεντρική Μακεδονία και Θράκη (Εικόνα 2).

Εικόνα 2: Eπικινδυνότητα για εκδήλωση και εξάπλωση δασικών πυρκαγιών με βάση τον Καναδικό πυρομετεωρολογικό δείκτη που υπολογίζει επιχειρησιακά το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr για το Σάββατο 07/08/2021.

Πιλοτική εκτίμηση εξάπλωσης δασικής πυρκαγιάς Εύβοιας - Νεότερες δορυφορικές εικόνες

Σύνταξη άρθρου: Θ. Μ. Γιάνναρος, Γ. Παπαβασιλείου, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Σάββατο 07 Αυγούστου 2021, 19:30

Η επιχειρησιακή μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) παρουσιάζει πιλοτική εκτίμηση για την εξάπλωση της δασικής πυρκαγιάς που μαίνεται στη βόρεια Εύβοια. Η εκτίμηση αποτελεί προϊόν αξιολόγησης των διαθέσιμων δορυφορικών παρατηρήσεων και των επιχειρησιακών δεδομένων πρόγνωσης καιρού του ΕΑΑ - meteo.gr, ενώ εντάσσεται στα πλαίσια της άτυπης συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο της Λισσαβόνας και την Ειδική Δύναμη Πολιτικής Προστασίας της Πορτογαλίας.

Αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις με τις οποίες μας φέρνει σήμερα αντιμέτωπους η νέα πραγματικότητα των δασικών πυρκαγιών, το ΕΑΑ - meteo.gr προτάσσει την ουσιαστική, επιστημονική συνεργασία μεταξύ των Ευρωπαϊκών χωρών, με στόχο μία περισσότερο ολοκληρωμένη διαχείριση και αντιμετώπιση των πυρκαγιών του παρόντος και του μέλλοντος. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η εκκίνηση αυτής της καταρχήν άτυπης συνεργασίας, προϊόν της οποίας είναι ο παραπάνω χάρτης.

Δορυφορικές εικόνες απο τον δορυφόρο Aqua MODIS της NASA το απόγευμα του Σαββάτου 07/08 αποκαλύπτουν το μέγεθος της καταστροφής που εκτυλίσσεται στην χώρα μας λόγω των πολλαπλών μεγάλων δασικών πυρκαγιών κυρίως στην κεντρική και νότια Ελλάδα. Οι δορυφορικές λήψεις δείχνουν τις μεγάλες εκτάσεις των πύρηνων μετώπων και εκτεταμένες ζώνες κάπνου να εκτείνονται προς τα νότια ως αποτέλεσμα της στροφής των ανέμων σε βόρειους τις τελευταίες ώρες σε μεγάλο βάθος της τροπόσφαιρας (Εικόνα 1). Ενδεικτικό στοιχείο της έντασης των δασικών πυρκαγιών και σήμερα αποτελεί το γεγονός πως παροδικά παρατηρείται δημιουργία πυροσωρειτών (pyrocumulus) πάνω από το πλούμιο του καπνού.

Εικόνα 1: Δορυφορική εικόνα των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα απο τον δορυφόρο Aqua MODIS της NASA το απόγευμα του Σαββάτου 07/08. 

Οι άνεμοι τις επόμενες ώρες μέχρι το πρωί του Σαββάτου 07/08

Σύνταξη άρθρου: Γ. Παπαβασιλείου, Θ. Μ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Παρασκευή 6 Αυγούστου 2021, 23:45

Σύμφωνα με τα νεότερα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr, οι άνεμοι τις επόμενες ώρες μέχρι και τις 03:00 του Σαββάτου 7 Αυγούστου, στη κεντρική και νότια χώρα θα διατηρηθούν σε παρόμοια επίπεδα απο βορειοδυτικές διευθύνσεις με εντάσεις 3-4 μποφόρ και ριπές έως 50-60 χιλιόμετρα την ώρα κυρίως σε περιοχές του Σαρωνικού και της βορειοανατολικής Πελοποννήσου (Γράφημα 1). Τις πρωινές ώρες του Σαββάτου έως τις 09:00 οι άνεμοι αναμένεται να στραφούν σε βορειοανατολικούς με εντάσεις 2-4 μποφόρ και ριπές στα 40-60 χιλιόμετρα την ώρα κυρίως στην νοτιοανατολική Αττική και τη νότια Εύβοια (Γράφημα 2). 

Εικόνα 1: Ριπές ανέμου απο το προγνωστικό μοντέλο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr για το Σάββατο 7 Αυγούστου, 03:00. Με τα σύμβολα της φωτιάς αποτυπώνονται οι μεγάλες ενεργές δασικές πυρκαγιές.

Εικόνα 2: Ριπές ανέμου απο το προγνωστικό μοντέλο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr για το Σάββατο 7 Αυγούστου, 09:00. Με τα σύμβολα της φωτιάς αποτυπώνονται οι μεγάλες ενεργές δασικές πυρκαγιές.

Στην Αττική έως τις 03:00 του Σαββάτου 7 Αυγούστου οι άνεμοι αναμένεται να διατηρηθούν στα 2-4 μποφόρ και ριπές έως 40-50 χιολιόμετρα την ώρα στα δυτικά και έως 30-40 χιλιόμετρα την ώρα στα υπόλοιπα τμήματα (Γράφημα 3). Τις πρωινές ώρες του Σαββάτου έως τις 09:00 αναμένεται στροφή των ανέμων σε βόρειους - βορειοανατολικούς στα 3-4 μποφόρ και ριπές έως 40-50 χιλιόμετρα την ώρα στα ανατολικά και νότια τμήματα και έως 30-40 χιλιόμετρα την ώρα στα υπόλοιπα τμήματα (Γράφημα 4). 

Εικόνα 3: Ριπές ανέμου στην Αττική απο το προγνωστικό μοντέλο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr για το Σάββατο 7 Αυγούστου, 03:00. Με τα σύμβολα της φωτιάς αποτυπώνονται οι μεγάλες ενεργές δασικές πυρκαγιές.

Εικόνα 4: Ριπές ανέμου στην Αττική απο το προγνωστικό μοντέλο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr για το Σάββατο 7 Αυγούστου, 09:00. Με τα σύμβολα της φωτιάς αποτυπώνονται οι μεγάλες ενεργές δασικές πυρκαγιές.

Χρονογράφημα των μαινόμενων πυρκαγιών στη Βόρεια Αττική από την κάμερα της Πεντέλης

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Παρασκευή 6 Αυγούστου 2021, 21:15

Η κάμερα μας στην Πεντέλη κατέγραψε το αποκαρδιωτικό θέαμα των πυρκαγιών στη Βόρεια Αττική την Παρασκευή 06/08, το οποίο και σας παρουσιάζουμε. Δυστυχώς, τα προβλήματα ηλεκτροδότησης έπληξαν και τις εγκαταστάσεις μας στην Πεντέλη με αποτέλεσμα να υπάρχουν κενά στην καταγραφή τις μεσημεριανές και απογευματινές ώρες.

Δορυφορικές εικόνες των δασικών πυρκαγιών αποκαλύπτουν το μέγεθος της καταστροφής - Παρασκευή 06/08 

Σύνταξη άρθρου: Γ. Παπαβασιλείου, Θ. Μ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Παρασκευή 6 Αυγούστου 2021, 19:00

Δορυφορικές εικόνες απο τον δορυφόρο Aqua MODIS της NASA το απόγευμα της Παρασκευής 06/08 αποκαλύπτουν το μέγεθος της καταστροφής που εκτυλίσσεται στην χώρα μας λόγω των πολλαπλών μεγάλων δασικών πυρκαγιών κυρίως στην κεντρική και νότια Ελλάδα. Οι δορυφορικές λήψεις δείχνουν τις μεγάλες εκτάσεις των πύρηνων μετώπων και εκτεταμένες ζώνες κάπνου να εκτείνονται προς τα ανατολικά πάνω απο το Αιγαίο ως αποτέλεσμα της ενίσχυσης των δυτικών ανέμων τις τελευταίες ώρες σε μεγάλο βάθος της τροπόσφαιρας.  

Εικόνα: Δορυφορική εικόνα των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα απο τον δορυφόρο Aqua MODIS της NASA το απόγευμα της Παρασκευής 06/08. 

Νεότερα στοιχεία για τους ανέμους έως τις 16:00, Παρασκευή 06/08 

Σύνταξη άρθρου: Γ. Παπαβασιλείου, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Παρασκευή 6 Αυγούστου 2021, 16:00

Σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία απο το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr, οι άνεμοι έχουν σταδιακά ενισχυθεί τις τελευταίες ώρες σχεδόν σε όλη τη χώρα. Ενδεικτικά οι μέγιστες ριπές ανέμου που έχουν καταγραφεί στο δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr, πλησιάζουν τοπικά τα 60 - 70 χιλιόμετρα την ώρα κυρίως στα ανατολικά και νότια τμήματα. Στον παρακάτω χάρτη παρουσιαζόνται οι μέγιστες ριπές ανέμου έως τις 15:30 την Παρασκευή 6 Αυγούστου 2021. 

Στα ακόλουθα δύο γραφήματα παρουσιάζεται η εξέλιξη του ανέμου τις τελευταίες ώρες στους σταθμούς της Μαλακάσας, Αττικής (Γράφημα 2) και του Ισθμού, Κορίνθου (Γραφημα 3), όπου διακρίνεται η αναμενόμενη μεγαλύτερη ένταση του ανέμου στον Κορινθιακό κόλπο σε σχέση με τα βόρεια της Αττικής. 

Γράφημα 2: Η εξέλιξη του ανέμου τις τελευταίες ώρες στον σταθμό του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr στην Μαλακάσα, Αττικής. 

Γράφημα 3: Η εξέλιξη του ανέμου τις τελευταίες ώρες στον σταθμό του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr στον Ισθμό, Κορίνθου. 

Οι καμένες εκτάσεις στην Ελλάδα 180% πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 2008-2020

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Γ. Κύρος,  Θ. Μ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Παρασκευή 6 Αυγούστου 2021, 12:45

Στο βίντεο παρουσιάζονται στατιστικά για τις καμένες εκτάσεις στη χώρα μας μεταξύ 1 Φεβρουαρίου και 5 Αυγούστου 2021 από δεδομένα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης Δασικών Πυρκαγιών (EFFIS). Η επεξεργασία των δεδομένων από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr δείχνει ότι υπάρχει μια σημαντική θετική απόκλιση 180% της έκτασης των καμένων εκτάσεων από τον μέσο όρο της περιόδου αναφοράς 2008-2020. Στη βάση δεδομένων δεν έχουν υπολογιστεί ακόμη οι καμένες εκτάσεις μεταξύ 5 και 6 Αυγούστου, και κυρίως της μεγάλης πυρκαγιάς στην Εύβοια που ξεπερνά σε έκταση τα 150.000 στρέμματα σύμφωνα με τις πρώτες δορυφορικές εκτιμήσεις. 

Ενίσχυση των ανέμων και πτώση της θερμοκρασίας την Παρασκευή 06/08 - Πολύ υψηλός ο κίνδυνος εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών

Σύνταξη άρθρου: Γ. Παπαβασιλείου, Θ. Μ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Παρασκευή 6 Αυγούστου 2021, 09:30

Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, σημαντική πτώση της θερμοκρασίας με μέγιστες θερμοκρασίες της τάξης των 38-41 βαθμών Κελσίου αναμένονται την Παρασκευή 6 Αυγούστου 2021, ενώ με την παράλληλη ενίσχυση των ανέμων πολύ υψηλός διατηρείται και ο κίνδυνος εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών. Οι μέγιστες θερμοκρασίες της ημέρας θα εντοπίζονται στην Κρήτη. Μετά τις μεσημβρινές ώρες υπάρχει αυξημένη πιθανότητα εκδήλωσης καταιγίδων στα βορειοανατολικά. Στούς προγνωστικούς χάρτες που ακολουθούν αποτυπώνονται οι άνεμοι για την Παρασκευή 06/08 το απόγευμα για τον ελλαδικό χώρο (Εικόνα 1) και την Αττική (Εικόνα 2).

Εικόνα 1:  Άνεμοι στην χώρα μας για την Παρασκευή 06/08/2021 το απόγευμα στις 18:00 απο το προγνωστικό μοντέλο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr. 

Εικόνα 2:  Άνεμοι στην Αττική για την Παρασκευή 06/08/2021 το απόγευμα στις 18:00 απο το προγνωστικό μοντέλο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr. 

Επίσης, ιδιαίτερα δυσμενείς πυρο-μετεωρολογικές συνθήκες αναμένεται να επικρατήσουν στη χώρα μας και σήμερα. Με βάση τον Καναδικό πυρομετεωρολογικό δείκτη που υπολογίζει επιχειρησιακά το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr, πολύ υψηλή επικινδυνότητα αναμένεται σήμερα, Παρασκευή 6 Αυγούστου 2021, σχεδόν σε όλη τη χώρα (Εικόνα 3).

Εικόνα 3: Eπικινδυνότητα για εκδήλωση και εξάπλωση δασικών πυρκαγιών με βάση τον Καναδικό πυρομετεωρολογικό δείκτη που υπολογίζει επιχειρησιακά το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr για την Παρασκευή 06/08/2021.

Επισημαίνεται ότι οι παρατεταμένες συνθήκες καύσωνα που επικρατούν στη χώρα μας έχουν αυξήσει την ευφλεκτότητα της νεκρής καύσιμης ύλης σε ακραία υψηλά επίπεδα στο σύνολο σχεδόν της επικράτειας, καθιστώντας εξαιρετικά επικίνδυνη οποιαδήποτε χρήση φωτιάς. Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr απευθύνει έκκληση για αποφυγή οποιασδήποτε χρήσης φωτιάς σήμερα και τις επόμενες λίγες ημέρες, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο έναρξης πυρκαγιάς.

Αποτελέσματα του IRIS 2.0 για τη δασική πυρκαγιά της Βαρυμπόμπης: 03.08 - 04.08.2021

Σύνταξη άρθρου: Θ.Μ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος, Β. Κοτρώνη, Γ. Παπαβασιλείου
ΕΑΑ - Πεντέλη, Πέμπτη 5 Αυγούστου 2021, 20:00

H επιχειρησιακή μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) πραγματοποίησε εκ των υστέρων πρόγνωση (χρησιμοποιώντας αρχικές και οριακές συνθήκες που θα χρησιμοποιούνταν εάν γινόταν εφαρμογή εκείνη την ημέρα και ώρα) της μεγάλης δασικής πυρκαγιάς που εκδηλώθηκε το μεσημέρι (13:25) της Τρίτης 3 Αυγούστου 2021 στη Βαρυμπόμπη, χρησιμοποιώντας το επιχειρησιακό προγνωστικό σύστημα ταχείας απόκρισης IRIS 2.0. Τα αποτελέσματα της πρόγνωσης παρουσιάζονται στο επόμενο βίντεο, ενώ στις εικόνες που ακολουθούν γίνεται μια ποιοτική αποτίμηση της αξιοπιστίας της πρόγνωσης. Όπως προκύπτει από αυτή, η πρόγνωση που θα μπορούσε να είχε παράσχει επιχειρησιακά το IRIS 2.0 εάν είχε ζητηθεί βρίσκεται πολύ κοντά στην πραγματική εξάπλωση της φωτιάς. 

Εικόνα 1. Αξιολόγηση της πρόγνωσης του IRIS 2.0 για την εξάπλωση της δασικής πυρκαγιάς στη Βαρυμπόμπη την Τρίτη 03.08.2021, ώρα 14:00. Με κόκκινο χρώμα απεικονίζεται η πρόγνωση και με το λευκό χρώμα η πραγματική περίμετρος, εκτιμώμενη με βάση δορυφορικές παρατηρήσεις θερμών σημείων.  

Εικόνα 2. Αξιολόγηση της πρόγνωσης του IRIS 2.0 για την εξάπλωση της δασικής πυρκαγιάς στη Βαρυμπόμπη την Τρίτη 03.08.2021, ώρα 15:00. Με κόκκινο χρώμα απεικονίζεται η πρόγνωση και με το λευκό χρώμα η πραγματική περίμετρος, εκτιμώμενη με βάση δορυφορικές παρατηρήσεις θερμών σημείων.  

Εικόνα 3. Αξιολόγηση της πρόγνωσης του IRIS 2.0 για την εξάπλωση της δασικής πυρκαγιάς στη Βαρυμπόμπη την Τετάρτη 04.08.2021, ώρα 03:00. Με κόκκινο χρώμα απεικονίζεται η πρόγνωση και με το λευκό χρώμα η πραγματική περίμετρος, εκτιμώμενη με βάση δορυφορικές παρατηρήσεις θερμών σημείων.  

10η ημέρα καύσωνα -  Στους 45 βαθμούς η μέγιστη θερμοκρασία την Πέμπτη 05/08 - Σε 129 σταθμούς υψηλότερη των 40 βαθμών Κελσίου

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Τετάρτη 5 Αυγούστου 2021, 18:00

Συνθήκες καύσωνα επικράτησαν και την Πέμπτη 05/08 σε ολόκληρη τη χώρα. Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr ο υδράργυρος έφτασε ή ξεπέρασε τους 40 βαθμούς Κελσίου σε 129 σταθμούς, ενώ η απολύτως μέγιστη θερμοκρασία ήταν 45.2 βαθμοί Κελσίου στη Μακρακώμη Φθιώτιδας. Οι περιοχές όπου καταγράφηκαν οι οκτώ υψηλότερες μέγιστες παρουσιάζονται στον πίνακα που ακολουθεί.

Στους 44-46 βαθμούς οι μέγιστες θερμοκρασίες την Πέμπτη 05/08 - Πολύ υψηλός ο κίνδυνος εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών

Σύνταξη άρθρου: Γ. Παπαβασιλείου, Θ. Μ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Πέμπτη 05 Αυγούστου 2021, 11:00

Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, μέγιστες θερμοκρασίες της τάξης των 44-46 βαθμών Κελσίου αναμένονται την Πέμπτη 5 Αυγούστου 2021, ενώ πολύ υψηλός διατηρείται και ο κίνδυνος εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών τουλάχστον το επόμενο διήμερο Πέμπτη-Παρασκευή (05/08-06/08). Στον προγνωστικό χάρτη που ακολουθεί αποτυπώνονται οι μέγιστες θερμοκρασίες για την Πέμπτη 05/08 με την πιο λευκή απόχρωση να αντιστοιχεί σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 42 βαθμών Κελσίου (Εικόνα 1).

 Εικόνα 1: Μέγιστες θερμοκρασίες για την Πέμπτη 05/08/2021 απο το προγνωστικό μοντέλο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr. 

Επίσης, ιδιαίτερα δυσμενείς πυρο-μετεωρολογικές συνθήκες αναμένεται να επικρατήσουν στη χώρα μας καθόλη τη διάρκεια της εβδομάδας. Με βάση τον Καναδικό πυρομετεωρολογικό δείκτη που υπολογίζει επιχειρησιακά το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr, πολύ υψηλή επικινδυνότητα αναμένεται σήμερα, Πέμπτη 5 Αυγούστου 2021, σχεδόν σε όλη τη χώρα (Εικόνα 2).

Εικόνα 2: Eπικινδυνότητα για εκδήλωση και εξάπλωση δασικών πυρκαγιών με βάση τον Καναδικό πυρομετεωρολογικό δείκτη που υπολογίζει επιχειρησιακά το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr για την Πέμπτη 05/08/2021.

Η αυριανή ημέρα, Παρασκευή 6 Αυγούστου 2021, αναμένεται εξίσου επικίνδυνη, καθώς πολύ υψηλή επικινδυνότητα περιμένουμε στο μεγαλύτερο τμήμα της χώρας μας, και ειδικότερα στα ανατολικά ηπειρωτικά τμήματα όπου αναμένεται σημαντική ενίσχυση των δυτικών-βορειοδυτικών ανέμων (Εικόνα 3).   

Επισημαίνεται ότι οι παρατεταμένες συνθήκες καύσωνα που επικρατούν στη χώρα μας έχουν αυξήσει την ευφλεκτότητα της νεκρής καύσιμης ύλης σε ακραία υψηλά επίπεδα στο σύνολο σχεδόν της επικράτειας, καθιστώντας εξαιρετικά επικίνδυνη οποιαδήποτε χρήση φωτιάς. Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr απευθύνει έκκληση για αποφυγή οποιασδήποτε χρήσης φωτιάς σήμερα και τις επόμενες λίγες ημέρες, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο έναρξης πυρκαγιάς.

Εικόνα 3: Eπικινδυνότητα για εκδήλωση και εξάπλωση δασικών πυρκαγιών με βάση τον Καναδικό πυρομετεωρολογικό δείκτη που υπολογίζει επιχειρησιακά το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr για την Παρασκευή 06/08/2021.

Χαμηλή ποιότητα του αέρα λόγω υψηλής συγκέντρωσης μικροσωματιδίων στην Ανατολική Μεσόγειο - Πρωί Πέμπτης 5 Αυγούστου 2021

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, 5 Αυγούστου 2021, 09:00

Η δορυφορική εικόνα ορατού φάσματος που συλλέξαμε και επεξεργαστήκαμε στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr νωρίς το πρωί της Πέμπτης 5 Αυγούστου 2021 δίνει μια συνοπτική εικόνα της μετεωρολογικής κατάστασης που επικρατεί στην Ανατολική Μεσόγειο. Ένας μεγάλος αριθμός δασικών πυρκαγιών βρίσκεται σε εξέλιξη, κυρίως σε Ελλάδα και Τουρκία, και απελευθερώνουν πολύ μεγάλες ποσότητες μικροσωματιδίων στην ατμόσφαιρα. Ο καπνός παρασύρεται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τις εστίες πυρκαγιών και φτάνει ως τη Βόρεια Αφρική.

Επιπροσθέτως, υψηλή είναι και η συγκέντρωση αφρικανικής σκόνης πάνω από την περιοχή μας, η οποία συμβάλλει επίσης στη χαμηλή ποιότητα του αέρα. Σε πολλές περιοχές λόγω της υψηλής συγκέντρωσης μικροσωματιδίων και υγρασίας παρατηρείται υγρά αχλύς και ομίχλη. Σημαντική βελτίωση της ποιότητας του αέρα αναμένεται την Παρασκευή 6/8 με την ενίσχυση των βορειοδυτικών ανέμων που θα απομακρύνουν μεγάλη ποσότητα ρύπων. 

Ξεπέρασε τους 45 βαθμούς η θερμοκρασία την Τετάρτη 04/08 - Σε 108 περιοχές ήταν μεγαλύτερη των 40 βαθμών

Σύνταξη άρθρου: Γ. Παπαβασιλείου, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Τετάρτη 04 Αυγούστου 2021, 22:00

Συνθήκες καύσωνα επικράτησαν και την Τετάρτη 04/08 σε ολόκληρη τη χώρα. Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr ο υδράργυρος έφτασε ή ξεπέρασε τους 40 βαθμούς Κελσίου σε 108 σταθμούς, τους 43 βαθμούς Κελσίου σε 14 σταθμούς, ενώ η απολύτως μέγιστη θερμοκρασία ήταν 45.4 βαθμοί Κελσίου στα Αρφαρά, Μεσσηνίας. Οι περιοχές όπου καταγράφηκαν οι οκτώ υψηλότερες μέγιστες παρουσιάζονται στον πίνακα που ακολουθεί.