Στα 10 χιλιόμετρα το ύψος του καταιγιδοφόρου νέφους που έπληξε την Αττική

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Δευτέρα 1 Ιουνίου 2020, 16:30

Ισχυρή καταιγίδα σημειώθηκε το μεσημέρι της Δευτέρας 01/06 στην Αττική, η οποία συνοδεύτηκε από χαλαζόπτωση σε Πεύκη, Κηφισιά και Λυκόβρυση. Όπως φαίνεται και στην εικόνα που ακολουθεί και παρουσιάζει την καταιγίδα μέσα από το «μάτι» του μετεωρολογικού δορυφόρου Meteosat-10, το ύψος του καταιγιδοφόρου νέφους έφτασε τα 10 χιλιόμετρα. Στην ίδια εικόνα σημειώνεται και η ευρύτερη περιοχή όπου σημειώθηκε χαλαζόπτωση.

Παράλληλα, μεγάλα ύψη βροχής καταγράφηκαν και από τους σταθμούς του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr στην περιοχή. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο σταθμό της Αγίας Παρασκευής καταγράφηκαν 27 χιλιοστά βροχής μέσα σε μία περίπου ώρα, ενώ σε αυτόν στο Μαρούσι καταγράφηκαν 29 χιλιοστά βροχής στο ίδιο διάστημα.

Συνεχίζεται για 8^η ημέρα η αστάθεια στη χώρα μας

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Δευτέρα 1 Ιουνίου 2020, 09:30

Συνεχίζεται για 8^η συνεχόμενη ημέρα η αστάθεια στη χώρα μας. Σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, τη Δευτέρα 01/06 βροχές και καταιγίδες αναμένονται από το μεσημέρι τόσο στις ηπειρωτικές όσο και στις νησιωτικές περιοχές. Μεγάλη είναι η πιθανότητα χαλαζοπτώσεων στο Αιγαίο, στην Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία, στη Θράκη αλλά και γενικότερα στα ορεινά της κεντρικής και βόρειας ηπειρωτικής χώρας. Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζεται ο ολικός υετός (βροχοπτώσεις/καταιγίδες/χαλαζοπτώσεις) που αναμένεται έως το βράδυ της Δευτέρας 01/06, ενώ σημειώνονται και οι περιοχές όπου υπάρχει αυξημένη πιθανότητα χαλαζόπτωσης.

Οι καταιγίδες θα είναι κατά τόπους ισχυρές και θα συνοδεύονται από ενισχυμένους ριπαίους ανέμους και έντονη κεραυνική δραστηριότητα. Στους σχετικούς χάρτες απεικονίζεται η ισχύς της κεραυνικής δραστηριότητας που αναμένεται το μεσημέρι (αριστερά) και το απόγευμα (δεξιά) της Δευτέρας 01/06.

Απότομη υποχώρηση της επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας στη χώρα μας

Σύνταξη άρθρου: Στ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, 31/05/2020

Μετά το σοβαρό επεισόδιο καύσωνα της θάλασσας που παρατηρήσαμε κατά την περίοδο 17 – 22 Μαΐου 2020, την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας υποχώρησε έως και 5°C σε αρκετές περιοχές (Χάρτης). Η μεγαλύτερη μείωση της θερμοκρασίας παρατηρείται νοτίως της Ρόδου, της Κρήτης και στο Ιόνιο δυτικά της Πελοποννήσου. Στις 20 Μαΐου η επιφανειακή θερμοκρασία της θάλασσας ξεπερνούσε τοπικά τους 25°C στα Δωδεκάνησα και στο Λιβυκό Πέλαγος ενώ 10 ημέρες αργότερα στις 30 Μαΐου δεν ξεπερνούσε τους 20-21°C, περίπου 1-2°C κάτω από τα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα.

Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες μεταβολές της επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα τα τελευταία τουλάχιστον 20 χρόνια. Το φαινόμενο εξηγείται λόγω των ακραίων συνθηκών καύσωνα που προηγήθηκε και στις καιρικές συνθήκες που ακολούθησαν με τις παρατεταμένα χαμηλές για την εποχή θερμοκρασίες.

Μπορείτε να βλέπετε τις δορυφορικές εκτιμήσεις για την επιφανειακή θερμοκρασία της θάλασσας πατώντας εδώ και τις προγνώσεις για τις συνθήκες κολύμβησης πατώντας εδώ. 

Η «Ψυχρή Λίμνη» και οι επαναλαμβανόμενες βροχοπτώσεις στη χώρα μας

Σύνταξη άρθρου: Στ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, 30/05/2020

Η καθημερινή εκδήλωση βροχοπτώσεων και καταιγίδων την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου 2020 οφείλεται όπως και ο καύσωνας της περιόδου 15-19 Μαΐου στην εμμονή βαρομετρικών συστημάτων που πηδαλιουχούνται από τα πλανητικά ατμοσφαιρικά κύματα.

Στον Χάρτη 1 βλέπετε τη δημιουργία μιας «Ψυχρής Λίμνης» στην Ανατολική Ευρώπη που δημιουργεί αστάθεια τόσο λόγω των ψυχρών αερίων μαζών που συνοδεύει, όσο και των ατμοσφαιρικών διαταραχών που την περιβάλλουν και επηρεάζουν τη χώρα μας. Η «Ψυχρή Λίμνη» είναι μια εκτεταμένη περιοχή χαμηλών πιέσεων με χαμηλές θερμοκρασίες. Αν δεν αλλάξει σημαντικά η κυκλοφορία της ατμόσφαιρας, μπορεί να μείνει στάσιμη σε μια περιοχή για αρκετές ημέρες, όπως συμβαίνει τις τελευταίες ημέρες.

Χάρτης 1. Η «Ψυχρή Λίμνη» (αποχρώσεις του μπλε) με κέντρο χαμηλών πιέσεων πάνω από την Ουκρανία, περιβάλλεται από διαταραχές που κινούνται προς τη χώρα μας (μαύρη καμπύλη). Τα βέλη δείχνουν την πορεία των αερίων μαζών.

Ο Χάρτης 2 δείχνει την απόκλιση της θερμοκρασίας από τα κανονικά επίπεδα στα χαμηλά στρώματα της ατμόσφαιρας και τη θέση του πολικού αεροχειμάρρου (κόκκινη καμπύλη). Όπως διακρίνεται, τα πλανητικά ατμοφαιρικά κύματα που δημιουργούνται συνδέονται άμεσα με την μεταφορά θερμών (κορυφές κυμάτων) και ψυχρών αερίων μαζών (κοιλίες). Στην Ευρώπη η μεγάλη ταλάντωση των πλανητικών κυμάτων έχει δημιουργήσει ένα δίπολο ψυχρών και θερμών αερίων μαζών, με τις ψυχρές αέριες μάζες να έχουν μετακινηθεί πάνω από την περιοχή μας (γαλάζια χρώματα) ενώ θερμές αέριες μάζες καλύπτουν την Δυτική Ευρώπη (πορτοκαλί/κόκκινα χρώματα).

Χάρτης 2. Η απόκλιση της θερμοκρασίας στην κατώτερη ατμόσφαιρα από τις φυσιολογικές για την εποχή τιμές σε σχέση με την περίοδο 1981-2010. Η κόκκινη καμπύλη δείχνει τη θέση και την κίνηση του αεροχειμάρρου. Ο μαύρος κύκλος περικλείει το δίπολο θερμών και ψυχρών αερίων μαζών πάνω από την Ευρώπη.

Επιπροσθέτως, η περίοδος που διανύουμε αποτελεί το μέγιστο της εκδήλωσης χαλαζοπτώσεων στη χώρα μας (τέλη Μαΐου – αρχές Ιουνίου). Πολλές καταιγίδες των τελευταίων ημερών προκάλεσαν χαλαζοπτώσεις αλλά όχι μεγάλου μεγέθους κυρίως λόγω της απομακρυσμένης προς το Νότο θέσης του αεροχειμάρρου (Χάρτης 2).

Τέλος, η «Ψυχρή Λίμνη» θα συνεχίσει να προκαλεί άστατο καιρό στη χώρα μας, με βροχές και καταιγίδες να εκδηλώνονται καθημερινά σε πολλές περιοχές μέχρι τουλάχιστον και τα μέσα της πρώτης εβδομάδας του Ιουνίου.

Έως και 11 βαθμούς χαμηλότερες οι θερμοκρασίες σε σχέση με τα τελευταία 10 χρόνια

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Παρασκευή 29 Μαΐου 2020, 19:15

Τις ιδιαίτερα θερμές ημέρες του 2ου δεκαημέρου του Μαΐου ακολούθησε μια πολύ μεγάλη πτώση της θερμοκρασίας, η οποία καταγράφηκε από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr. Στους χάρτες που ακολουθούν φαίνονται οι αποκλίσεις της μέγιστης θερμοκρασίας για την Τετάρτη 27/05 και την Πέμπτη 28/05 από την μέση τιμή του Μαΐου των τελευταίων 10 ετών. Εντυπωσιακή είναι η πτώση στον σταθμό των Τρικάλων, όπου η μέγιστη θερμοκρασία την Τετάρτη 27/05 ήταν 11.9 βαθμούς χαμηλότερη από την μέση τιμή της. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να δείτε στο https://www.meteo.gr/climate/.

Η εφαρμογή αναπτύχθηκε στο πλαίσιο της δράσης με τίτλο: «Εθνικό δίκτυο Έρευνας για την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της», στο Υποέργο 3 του έργου «Υποδομές εθνικών ερευνητικών δικτύων στους τομείς της ιατρικής ακρίβειας, των κβαντικών τεχνολογιών και της κλιματικής αλλαγής».

Οι καταιγίδες από το διάστημα αλλά …και από την Πεντέλη

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Πέμπτη 28 Μαΐου 2020, 20:30

Η αστάθεια του τριημέρου Τρίτη 26/05 – Πέμπτη 28/05 καταγράφηκε από το μετεωρολογικό δορυφόρο Meteosat-11 καθώς και το σύστημα καταγραφής κεραυνών «ΖΕΥΣ» του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Στο βίντεο που ακολουθεί μπορείτε να δείτε τόσο την κίνηση των νεφώσεων όσο και τους κεραυνούς οι οποίοι σημειώνονται με κίτρινα σημεία. Είναι χαρακτηριστικό ότι η κεραυνική δραστηριότητα ενισχύεται κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ κατά τη διάρκεια της νύχτας διατηρείται εξασθενημένη κυρίως πάνω από θαλάσσιες περιοχές, λόγω της υγρασίας και των υψηλότερων θερμοκρασιών που διατηρούν αυτές.

Όμορφες εικόνες από τις καταιγίδες που έπληξαν την Αθήνα το μεσημέρι της Πέμπτης 28 Μαΐου 2020, κατέγραψε η μετεωρολογική κάμερα που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις μας στην Πεντέλη. Από αυτές ετοιμάσαμε και σας παρουσιάζουμε ένα σύντομο βίντεο.

Τοπικές βροχές και καταιγίδες την Πέμπτη 28 Μαΐου 2020

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Πέμπτη 28 Μαΐου 2020, 09:30

Συνεχίζεται η αστάθεια και την Πέμπτη 28/05, σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr. Οι ασθενείς τοπικές βροχές που σημειώθηκαν έως το πρωί, κατά κύριο λόγο στο Αιγαίο και στην Κρήτη, θα επεκταθούν σταδιακά στην υπόλοιπη χώρα και θα ενισχυθούν ενώ κατά τόπους θα εκδηλωθούν και καταιγίδες. Πιθανότητα χαλαζοπτώσεων υπάρχει κυρίως στις νησιωτικές και παράκτιες περιοχές έως το μεσημέρι και στη Θράκη το μεσημέρι και απόγευμα. Τα φαινόμενα προς το βράδυ θα περιοριστούν στα βόρεια τμήματα της χώρας και θα εξασθενήσουν. Στην εικόνα που ακολουθεί φαίνονται οι περιοχές όπου αναμένονται φαινόμενα (βροχές/καταιγίδες/χαλαζοπτώσεις) έως το βράδυ της Πέμπτης 28/05.

Η θερμοκρασία θα παρουσιάσει μικρή άνοδο και θα φτάσει κατά τόπους τους 24-25 βαθμούς, ενώ οι άνεμοι που στα πελάγη θα πνέουν από βορειοδυτικές διευθύνσεις δεν θα ξεπερνούν τα 5-6 μποφόρ με εξαίρεση το Νοτιοανατολικό Αιγαίο όπου θα φτάνουν τοπικά τα 7 μποφόρ.

Ισχυρές βροχές και καταιγίδες στη Μαγνησία και στις Σποράδες την Τετάρτη 27 Μαΐου 2020

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τετάρτη 27 Μαΐου 2020, 20:00

Ισχυρές βροχές και καταιγίδες σημειώθηκαν την Τετάρτη 27/05 στη Μαγνησία  και στις Σποράδες. Όπως χαρακτηριστικά φαίνεται στο πίνακα που ακολουθεί και παρουσιάζει τους 8 σταθμούς του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr που κατέγραψαν τα μεγαλύτερα ύψη βροχής, στη Ζαγορά Πηλίου έπεσαν 60 χιλιοστά βροχής ενώ στη Σκιάθο το ολικό ύψος βροχής ήταν ίσο με 57 χιλιοστά.  

Περισσότεροι από 1600 κεραυνοί την Τρίτη 26 Μαΐου 2020. Αστάθεια και χαμηλές θερμοκρασίες και την Τετάρτη 27 Μαΐου 2020

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Ι. Κωλέτσης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τετάρτη 27 Μαΐου 2020, 09:15

Περισσότεροι από 1600 κεραυνοί καταγράφηκαν από το σύστημα ανίχνευσης κεραυνών «ΖΕΥΣ» του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών την Τρίτη 26/05, όπως φαίνεται και στο χάρτη που ακολουθεί. Σε αυτόν σημειώνονται τόσο οι κεραυνοί που έπεσαν καθ’ όλη σχεδόν τη διάρκεια της ημέρας, όσο και η ολική βροχόπτωση, όπως αυτή καταγράφηκε από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr. Παρόλο που ο αριθμός των κεραυνών δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλος, είναι αξιοσημείωτο ότι σημειώθηκε κεραυνική δραστηριότητα σχεδόν σε όλη την ηπειρωτική χώρα, με εξαίρεση μόνο περιοχές της Δυτικής Πελοποννήσου.

Με αφορμή την αυξημένη ηλεκτρική δραστηριότητα της τρέχουσας εβδομάδας, στη δεύτερη ενότητα της εκπαιδευτικής πλατφόρμας MeteoEdu@Home, παρουσιάζεται εκπαιδευτικό βίντεο σχετικά με την δημιουργία των κεραυνών, πλαισιωμένο από ένα παιχνίδι συμπλήρωσης κενών και ένα quiz σχετικά με το θέμα. Μπορείτε να επισκεφτείτε την εκπαιδευτική πλατφόρμα στον παρακάτω σύνδεσμο (https://meteo.gr/meteoedu/) και να επιλέξετε την Ενότητα των κεραυνών (https://meteo.gr/meteoedu/thunders.cfm).

Σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr η αστάθεια θα συνεχιστεί και την Τετάρτη 27/05, με βροχές, καταιγίδες, και κατά τόπους χαλαζοπτώσεις. Η θερμοκρασία που θα παρουσιάσει νέα μικρή πτώση, δεν θα ξεπεράσει τους 22 έως 24 βαθμούς.

Λόγω των δυσμενών συνθηκών που θα επικρατήσουν στο οδικό δίκτυο της χώρας, σας προτρέπουμε να συμβουλεύεστε την ενότητα «Συνθήκες οδικού δικτύου» για τον ασφαλή σχεδιασμό των οδικών σας μετακινήσεων. Στο σχετικό χάρτη φαίνονται οι συνθήκες που αναμένονται το μεσημέρι της Τετάρτης 27/05. Με γαλάζιες και μπλε αποχρώσεις σημειώνονται τα τμήματα του οδικού δικτύου όπου αναμένονται βροχοπτώσεις και ισχυρές βροχοπτώσεις ή καταιγίδες, αντίστοιχα.

Νεκρή από κεραυνό στη Σκόπελο

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τρίτη 26 Μαΐου 2020, 17:00

Λίγο μετά τις 10:00 το πρωί της Τρίτης 26 Μαΐου 2020 κεραυνός χτύπησε μία 52χρονη γυναίκα στον Πευκιά Σκοπέλου την ώρα που εκτελούσε αγροτικές εργασίες, η οποία βρήκε ακαριαίο θάνατο. Το σύστημα ανίχνευσης κεραυνών "ZEUS" του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr κατέγραψε το κεραυνικό πλήγμα, το οποίο διακρίνεται στον επόμενο χάρτη. Περίπου 50 κεραυνοί είχαν ανιχνευθεί στην ευρύτερη περιοχή από το ZEUS μέχρι τις 11:00. 

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΚΕΡΑΥΝΟΥΣ

• Όλες οι καταιγίδες συνοδεύονται από αστραπές και κεραυνούς και επομένως αποτελούν κίνδυνο.
• Οι κεραυνοί μπορούν να παρατηρηθούν μέχρι και 15 χιλιόμετρα απόσταση από το σημείο της εντονότερης βροχόπτωσης. Υπάρχει επομένως κίνδυνος κεραυνού ακόμα και σε περιοχές όπου δεν βρέχει ή βρέχει ασθενώς.
• Αν ακούτε τις βροντές σημαίνει ότι βρίσκεστε σε περιοχή η οποία είναι αρκετά κοντά ώστε να κινδυνεύετε από κτύπημα κεραυνού.
• Οι κεραυνοί μπορεί να είναι θανατηφόροι. Περίπου το 20% των θυμάτων καταλήγουν ενώ περίπου το 70% των επιζώντων παρουσιάζει σοβαρά μακροχρόνια προβλήματα.
• Σε οποιαδήποτε περίπτωση μείνετε μακριά από δένδρα.
• Αποφύγετε τους τηλεφωνικούς στύλους, τους πυλώνες ενέργειας και γενικά οποιαδήποτε μορφή μεταλλικού σύρματος ή καλωδίου.
• Απομακρυνθείτε από περιοχές όπως παραλίες και γενικότερα νερό και αναζητήστε καταφύγιο σε κάποιο κοντινό κτήριο.
• Μην χρησιμοποιείτε ποδήλατα ή μοτοσικλέτες.
• Εάν βρίσκεστε σε αυτοκίνητο, σταματήστε το αυτοκίνητο στην άκρη του δρόμου, σε περιοχή μακριά από δέντρα, και ανάψτε τα προειδοποιητικά φώτα στάσης. Έχετε κλειστά τα παράθυρα και αποφύγετε την επαφή με τα μεταλλικά αντικείμενα του αυτοκινήτου. Το αυτοκίνητο σας προστατεύει από τους κεραυνούς αρκεί να μην ακουμπήσετε κανένα μεταλλικό μέρος.
• Αν βρίσκεστε σε μεγάλο υψόμετρο, κατεβείτε γρήγορα σε χαμηλότερο υψόμετρο και αναζητείστε καταφύγιο.
• Αν βρίσκεστε σε εσωτερικό χώρο, απομακρυνθείτε από τα παράθυρα, τις πόρτες, από σώματα καλοριφέρ και κάθε είδους σωληνώσεων. Ακόμη, μην ακουμπάτε μικρές ηλεκτρικές συσκευές (π.χ. ραδιόφωνο, στεγνωτήρας μαλλιών κ.λπ.) και μείνετε μακριά από τηλεοράσεις, μπανιέρες και νιπτήρες.

Τι να κάνετε αν κάποιος κοντά σας κτυπηθεί από κεραυνό

• Ειδοποιήστε το 166 αμέσως, αναφέροντας ότι έχετε κοντά σας θύμα από πτώση κεραυνού.
• Αν το θύμα δεν αναπνέει προσπαθήστε να του κάνετε τεχνικές αναπνοές. Αν η καρδιά του δεν κτυπάει και έχετε τις κατάλληλες γνώσεις επιχειρήστε καρδιοπνευμονική ανάνηψη. Οι άνθρωποι που έχουν κτυπηθεί από κεραυνό δεν φέρουν κανένα φορτίο και επομένως μπορείτε να τους ακουμπήσετε και να τους συνδράμετε άφοβα.

Ισχυρές βροχές και καταιγίδες από το μεσημέρι της Τρίτης 26 Μαΐου 2020

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τρίτη 26 Μαΐου 2020, 10:00

Ισχυρά φαινόμενα αναμένονται κατά το υπόλοιπο της Τρίτης 26/05 και έως το πρωί της Τετάρτης 27/05, σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr. Βροχοπτώσεις και καταιγίδες θα σημειωθούν στο μεγαλύτερο μέρος των κεντρικών και βορείων ηπειρωτικών της χώρας καθώς και στην Ανατολική Πελοπόννησο, στην Κρήτη και στο Ανατολικό και Βόρειο Αιγαίο. Τα φαινόμενα κατά τόπους θα είναι πολύ ισχυρά και θα συνοδεύονται από ενισχυμένους ριπαίους ανέμους. Αυξημένη πιθανότητα χαλαζοπτώσεων υπάρχει κυρίως το μεσημέρι και το απόγευμα στην Ήπειρο, στην Κεντρική Μακεδονία και στη Θράκη και από τις βραδινές ώρες κατά κύριο λόγο στο Ανατολικό Αιγαίο. Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζεται ο ολικός υετός που αναμένεται έως τις πρωινές ώρες της Τετάρτης 27/05 καθώς και οι περιοχές όπου η πιθανότητα εκδήλωσης χαλαζοπτώσεων είναι αυξημένη.

Έντονη αναμένεται να είναι η ηλεκτρική δραστηριότητα (αστραπές/κεραυνοί). Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζεται ενδεικτικά η αναμενόμενη ισχύς της το μεσημέρι της Τρίτης 26/05.

Παράλληλα, μικρή περαιτέρω πτώση θα παρουσιάσει η θερμοκρασία, η οποία δεν αναμένεται να ξεπεράσει τους 22-24 βαθμούς στα πεδινά και στις νησιωτικές περιοχές και τους 14-16 βαθμούς σε περιοχές μεγαλύτερου υψομέτρου. Οι άνεμοι θα πνέουν από βόρειες έως δυτικές διευθύνσεις και θα φτάνουν τα 7-8 μποφόρ στο Ιόνιο και τα 6 μποφόρ στο Αιγαίο.

Όπως έχουμε αναφέρει σε προηγούμενη ανακοίνωσή μας, τα φαινόμενα και οι χαμηλές θερμοκρασίες θα συνεχιστούν κατά το υπόλοιπο της εβδομάδας. Μπορείτε να ενημερώνεστε σχετικά μέσα από τις καθημερινές προγνώσεις και ανακοινώσεις μας.

Μεταβολή του καιρού: Εβδομάδα ισχυρών βροχοπτώσεων και χαμηλών θερμοκρασιών

Σύνταξη άρθρου: Στρατής Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Δευτέρα 25 Μαΐου 2020, 09:30 

Σημαντική μεταβολή αναμένεται να παρουσιάσει ο καιρός αρχής γενομένης από τις μεσημεριανές ώρες της Δευτέρας 25/05 οπότε βροχές και σποραδικές καταιγίδες θα εκδηλωθούν κατά τόπους, και ιδιαίτερα από την Τρίτη 26/05. Πιο αναλυτικά:

Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr από την Τρίτη 26/05 και σχεδόν μέχρι το τέλος της εβδομάδας θα εκδηλωθούν σε πολλές περιοχές της χώρας έντονες βροχοπτώσεις και τοπικά ισχυρές καταιγίδες οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις θα συνοδεύονται από χαλαζοπτώσεις και πολύ ενισχυμένους ριπαίους ανέμους. Τα φαινόμενα θα επηρεάσουν τόσο τα ηπειρωτικά όσο και τα νησιωτικά τμήματα, και όπως συνηθίζεται αυτήν την εποχή θα είναι πιο γενικευμένα από τις μεσημεριανές ώρες και μετά. Παράλληλα οι θερμοκρασίες θα σημειώσουν πτώση, ιδιαίτερα στις περιοχές όπου θα εκδηλώνονται βροχοπτώσεις.

Στους προγνωστικούς χάρτες που ακολουθούν, παρουσιάζεται η κατανομή του υετού (βροχές/καταιγίδες/χαλαζοπτώσεις) κατά τις πρώτες απογευματινές ώρες των ημερών της νέας εβδομάδας.

Αυξημένη εμφάνιση τυφώνων στον Ατλαντικό Ωκεανό αναμένεται φέτος

Σύνταξη άρθρου: Α. Σουμπασάκης, Σ. Ντάφης

ΕΑΑ-Πεντέλη, 24/05/2020

H Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (NOAA) ανακοίνωσε ότι αναμένεται να είναι πιο έντονη από το κανονικό η φετινή περίοδος τυφώνων στον Ατλαντικό. Πιο συγκεκριμένα, αναμένονται από 13 έως 19 τροπικά βαρομετρικά συστήματα (κλιματική τιμή 12), από 6 έως 10 τυφώνες (κλιματική τιμή 6), και από 3 έως 6 ισχυροί τυφώνες (κλιματική τιμή 3). 

Ένας από τους κύριους λόγους που οδήγησαν σε αυτή την πρόβλεψη είναι η αρκετά θερμότερη από τα κανονικά επίπεδα θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στον τροπικό Ατλαντικό Ωκεανό και την Καραϊβική Θάλασσα (βίντεο).  Ήδη έχει καταγραφεί ένας τροπικός κυκλώνας στις Ανατολικές ΗΠΑ τη φετινή περίοδο, αρκετά νωρίτερα από το συνηθισμένο. 

Στο βίντεο θα διακρίνετε τις αποκλίσεις της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας σε σχέση με τις κλιματικές τιμές της περιόδου 1981-2010, όπου το κόκκινο δείχνει τις μεγαλύτερες θετικές αποκλίσεις.

Καύσωνας και στις ελληνικές θάλασσες μετά τις ακραίες θερμοκρασίες

Σύνταξη άρθρου: Σοφία Δαρμαράκη, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια, Πανεπιστήμιο Dalhousie - Τμήμα Ωκεανογραφίας, Χάλιφαξ (Καναδάς)

Ακραία υψηλές επιφανειακές θερμοκρασίες της θάλασσας (24-25°C) παρατηρήθηκαν το διάστημα 17 - 22 Μαΐου στη Nοτιοανατολική Μεσογείο οι οποίες συνδέονται άμεσα με τις συνθήκες του καύσωνα στην περιοχή. Η απόκλιση της επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας έφτασε τοπικά τους +6°C σε σχέση με τα κανονικά επίπεδα των τελευταίων 12 ετών (Χάρτης) και περίπου +5°C σε σχέση με τις φυσιολογικές τιμές για την εποχή σύμφωνα με τις κλιματικές τιμές 1982-2012. 

Χάρτης. Η απόκλιση της επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας μεταξύ 17-20 Μαΐου 2020 όπως εκτιμήθηκε από δορυφορικά δεδομένα που συλλέγουμε και επεξεργαζόμαστε στο Εθνικό Αστεροσκοπείο/meteo.gr από το 2008.  

Τι ονομάζουμε "καύσωνα της θάλασσας" και πώς δημιουργείται;

Οι μεγάλες ποσότητες θερμότητας της οποίες απορροφά ο ωκεανός, ως αποτέλεσμα της συνεχούς αλληλεπίδρασής του με την ατμόσφαιρα, μπορούν υπό συνθήκες να δημιουργήσουν μια ανώμαλη και παρατεταμένη αύξηση της θερμοκρασίας των επιφανειακών (αλλά και των βαθύτερων) στρώματων της θάλασσας. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται "καύσωνας της θάλασσας" (marine heatwave στη διεθνή βιβλιογραφία) - σε αντιστοιχία με τον ατμοσφαιρικό καύσωνα-, και παρατηρείται με ολοένα και αυξανόμενη συχνότητα (σε σχέση με την περίοδο 1925-2016), ιδιαίτερα την τελευταία 20ετία σε διάφορες περιοχές του παγκόσμιου ωκεανού. Δύο είναι οι κύριοι παράγοντες που δημιουργούν τον καύσωνα της θάλασσας: 

• Οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες και η άπνοια στην ατμόσφαιρα που δεν ευνοεί την ανάμειξη των επιφανειακών νερών με τα βαθύτερα και πιο ψυχρά νερά
• Ωκεάνια ρεύματα που μεταφέρουν θερμές μάζες νερού από άλλες λεκάνες

Ποια είναι η συχνότητα εμφάνισης του φαινομένου;

Στην περιοχή της Μεσογείου, προηγούμενοι καύσωνες παρατηρήθηκαν σε μεγάλη έκταση, π.χ. το 2003 (διάρκεια >1μήνα), το 2006 και το 2015 με τις μέσες επιφανειακές θερμοκρασιακές ανωμαλίες να κυμαίνονται ~ +2-3 ºC, φτάνοντας τοπικά μέχρι και τους +5ºC (σε σχέση με τη μέση επιφανειακή θερμοκρασία μεταξύ 1982-2012). Πρόσφατες μελέτες με προσομοιώσεις μοντέλων έδειξαν οτι την περίοδο 1982-2017, αναπτύχθηκαν περί τα 27 φαινόμενα καυσώνων στην Μεσόγειο Θάλασσα με μέση διάρκεια 2 εβδομάδων, μέσης έκτασης περίπου 40% της Μεσογείου και με τη μέση θερμοκρασιακή ανωμαλία να είναι κατά 0.5ºC μεγαλύτερη από τον μέσο όρο των πιο ακραίων θερμοκρασιών τα τελευταία 30 χρόνια (περίοδος μελέτης 1982-2012). Η δε συχνότητά τους αυξήθηκε από 0.5 καύσωνες ανά έτος την περίοδο 1983-2000 σε 0.9 ανά έτος την περίοδο 2001-2017.

Μερικές από τις επιπτώσεις του καύσωνα της θάλασσας:

Σε αντίθεση με τους καύσωνες στην ατμόσφαιρα, οι επιπτώσεις των καυσώνων στη θάλασσα δεν είναι ορατές στο ανθρώπινο μάτι αμέσως. Οι κυριότερες από αυτές εντοπίζονται σε θαλάσσιους οργανισμούς οι οποίοι πεθαίνουν (π.χ. Βορειοδυτική Μεσόγειος 2003) ενώ πολλά θαλάσσια είδη μεταναστεύουν μη μπορώντας να ανταπεξέλθουν στις υψηλές θερμοκρασίες της θάλασσας (π.χ. Αυστραλία 2011), με τη θέση τους κάποιες φορές να παίρνουν καινούρια είδη, προκαλώντας μια απότομη και τεράστια αναδιοργάνωση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Αυτό, έχει σαν αποτέλεσμα τεράστιο διατροφικό και οικονομικό πλήγμα στις κοινωνίες οι οποίες βασίζονται στην αλιεία. Επίσης, ο οικονομικός αντίκτυπος στη βιομηχανική αλιεία μπορεί να δημιουργήσει μέχρι και εντάσεις μεταξύ χωρών.

Το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας έχει στραφεί έντονα στην περαιτέρω κατανόηση και πρόβλεψη αυτών των φαινομένων, καθώς η συχνότητα των καυσώνων στη θάλασσα αναμένεται να αυξηθεί στα πλαίσια της γενικότερης αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του ωκεανού τον 21ο αιώνα.

Μπορείτε να βλέπετε την επιφανειακή θερμοκρασία του νερού στις ελληνικές θάλασσες από την ιστοσελίδα μας πατώντας εδώ. 

Επιμέλεια συλλογής δεδομένων γραφικών: Στ. Ντάφης, ΕΑΑ-Πεντέλη

Αυξημένη κεραυνική δραστηριότητα την Πέμπτη 21/05 - Θυελλώδεις άνεμοι την Παρασκευή 22/05

Σύνταξη άρθρου: Στρ. Βουγιούκας, Αθ. Καραγιαννίδης Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Παρασκευή 22 Μαΐου 2020, 09:45

Η αυξημένη κεραυνική δραστηριότητα που σημειώθηκε από το μεσημέρι της Πέμπτης 21/05 στα βόρεια τμήματα της χώρας καταγράφηκε από το σύστημα ανίχνευσης κεραυνών «ΖΕΥΣ» και παρουσιάζεται στο βίντεο που ακολουθεί. Στο ίδιο βίντεο παρουσιάζονται και οι κορυφές των βροχοφόρων νεφών όπως αποτυπώθηκαν από τον Ευρωπαϊκό μετεωρολογικό δορυφόρο Meteosat-11.

Την Παρασκευή 22/05 σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr οι βροχές που εκδηλώνονται κατά τόπους έως το βράδυ θα περιοριστούν στην Κρήτη, ενώ όπως φαίνεται στον παρακάτω χάρτη τοπικά θυελλώδεις άνεμοι βορείων διευθύνσεων θα πνέουν στο Αιγαίο, με σταδιακή εξασθένηση από το απόγευμα.

6.700 κεραυνοί με τη μεγαλύτερη πυκνότητα στο Θερμαϊκό

Σύνταξη: Στρ. Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Πέμπτη 21 Μαΐου 2020 - 20:00

Σε επιβεβαίωση των προγνωστικών στοιχείων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr σημαντικές και τοπικά ισχυρές βροχές και καταιγίδες εκδηλώθηκαν έως αργά το απόγευμα της Πέμπτης 21/05 στα ηπειρωτικά και στα βόρεια κυρίως τμήματα του Αιγαίου. Μάλιστα, αυξημένη ήταν η ηλεκτρική δραστηριότητα στη Βόρεια Ελλάδα.

Όπως φαίνεται στο χάρτη που ακολουθεί, το σύστημα ανίχνευσης κεραυνών «ΖΕΥΣ» κατέγραψε έως τις 19:40 περισσότερους από 6.700 κεραυνούς, με τη μεγαλύτερη πυκνότητα να εντοπίζεται στο Θερμαϊκό.

Ισχυρές καταιγίδες και σημαντική πτώση της θερμοκρασίας την Πέμπτη 21/05/2020

Σύνταξη άρθρου: Στρατής Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Πέμπτη 21 Μαΐου 2020, 09:30 

Οι βροχές που εκδηλώνονται τις πρωινές ώρες της Πέμπτης 21/05 στο Ιόνιο και στα δυτικά ηπειρωτικά, αναμένεται σταδιακά να ενταθούν και να εκδηλωθούν καταιγίδες. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr τα φαινόμενα θα επεκταθούν σε μεγάλο μέρος της ηπειρωτικής χώρας, συμπεριλαμβανομένης της Θεσσαλονίκης, και στο Βόρειο Αιγαίο. Τις βραδινές ώρες θα επηρεαστούν οι Σποράδες, τμήματα του Ανατολικού Αιγαίου και ενδεχομένως η Βόρεια Αττική. Επισημαίνεται ότι οι καταιγίδες θα συνοδευτούν κατά τόπους από πολύ ενισχυμένους ανέμους και πιθανόν χαλαζοπτώσεις.

Στους προγνωστικούς χάρτη που ακολουθούν παρουσιάζεται η κατανομή του υετού (βροχές / καταιγίδες) τις απογευματινές και βραδινές ώρες της Πέμπτης αντίστοιχα.

Σύμφωνα με το σύστημα πρόγνωσης κεραυνών TALOS, οι καταιγίδες που θα εκδηλωθούν την Πέμπτη 21/05 θα παρουσιάσουν αυξημένη κεραυνική δραστηριότητα, όπως φαίνεται στο ακόλουθο προγνωστικό χάρτη.

Παράλληλα, σημαντική πτώση θα παρουσιάσει η θερμοκρασία σε ολόκληρη τη χώρα με τις μέγιστες θερμοκρασίες να είναι έως και 10 βαθμούς χαμηλότερες σε σχέση με τα επίπεδα της Τετάρτης 20/05.

Μεταβολή του καιρού: Ισχυρές καταιγίδες και σημαντική πτώση της θερμοκρασίας

Σύνταξη άρθρου: Στρατής Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Τετάρτη 20 Μαΐου 2020, 09:30 

Υποχωρεί το κύμα πολύ υψηλών θερμοκρασιών που επηρέασε τη χώρα μας τις τελευταίες ημέρες, δίνοντας τη θέση του σε ένα εντελώς διαφορετικό σκηνικό του καιρού με τοπικά ισχυρές βροχές και καταιγίδες και πτώση της θερμοκρασίας της τάξης των 10 βαθμών. Πιο αναλυτικά:

Τις βραδινές ώρες της Τετάρτης 20/05 βροχές και σποραδικές καταιγίδες θα εκδηλωθούν στο Ιόνιο και στα δυτικά ηπειρωτικά, φαινόμενα που κατά τη διάρκεια της νύχτας θα ενταθούν σημαντικά και θα διατηρηθούν έντονα έως και τις απογευματινές ώρες της Πέμπτης.

Κατά τη διάρκεια της Πέμπτης 21/05 ισχυρές βροχές και καταιγίδες θα εκδηλωθούν σε μεγάλο μέρος της ηπειρωτικής χώρας, συμπεριλαμβανομένης της Θεσσαλονίκης, φαινόμενα που μέχρι το βράδυ της Πέμπτης θα επεκταθούν στην Εύβοια, στις Σποράδες και ενδεχομένως στη Βόρεια Αττική.

Στον προγνωστικό χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζεται η κατανομή του ολικού υετού (βροχές / καταιγίδες) έως το βράδυ της Πέμπτης 21/05.

Παράλληλα, σημαντική πτώση θα παρουσιάσει η θερμοκρασία σε ολόκληρη τη χώρα με τις μέγιστες θερμοκρασίες την Πέμπτη 21/05 να είναι έως και 10 βαθμούς χαμηλότερες σε σχέση με τα επίπεδα της Τετάρτης 20/05 όπως φαίνεται στον προγνωστικό χάρτη μεταβολής της θερμοκρασίας που ακολουθεί.

Εντυπωσιακά θερμοκρασιακά ρεκόρ από τον καύσωνα 15-19/05/2020

Σύνταξη/Επιμέλεια: Στρ. Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος, Στ. Ντάφης

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τρίτη 19 Μαΐου 2020, 19:00

Νέα ρεκόρ μεγίστων θερμοκρασιών για το μήνα Μάιο καταγράφηκαν από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, κατά το κύμα καύσωνα που επηρέασε τη χώρα μας το διάστημα 15-19/05/2020. Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση μια πρώτη ανάλυση, από τους 400 μετεωρολογικούς σταθμούς που απαριθμεί το δίκτυο, ρεκόρ σημειώθηκε τουλάχιστον στους μισούς. Ο ακριβής αριθμός θα δοθεί τις επόμενες ημέρες.

Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται επιλεκτικά ρεκόρ μεγίστων θερμοκρασιών, από μετεωρολογικούς σταθμούς που βρίσκονται σε λειτουργία για τουλάχιστον 10 χρόνια.

Η ατμοσφαιρική διάταξη που προκάλεσε την ακραία θερμή εισβολή στη χώρα μας - Πολύ θερμές αέριες μάζες από Αλγερία και Λιβύη στην Ελλάδα

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, 19 Μαΐου 2020

Η ατμοσφαιρική κυκλοφορία στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στη Μεσόγειο κατά τον μήνα Μάιο, χαρακτηρίζεται από σύντομες εναλλαγές θερμών και ψυχρών περιόδων. Αυτό οφείλεται στην ολοένα και ισχυρότερη θέρμανση του εδάφους από τον ήλιο καθώς βαδίζουμε προς το θερινό ηλιοστάσιο, αλλά προϋπάρχουν ψυχρές αέριες μάζες σε βόρεια γεωγραφικά πλάτη που συχνά βρίσκουν δίοδο προς τα νότια. Αυτή η κυκλοφορία των αερίων μαζών προκαλεί συνήθως τον Μάιο αστάθεια στην ατμόσφαιρα και απογευματινές καταιγίδες.

Πιο σπάνια, όπως φέτος, οι ψυχρές αέριες μάζες από τη Βόρεια Ευρώπη μετακινούνται σε πολύ μικρά γεωγραφικά πλάτη, όπως για παράδειγμα στη Βόρεια Αφρική, και μετατοπίζουν πολύ θερμές αέριες μάζες πάνω από την Έρημο Σαχάρα προς τη Μεσόγειο. Σημαντικό ρόλο στην κίνηση των αεριών μαζών παίζει ένα ισχυρό ρεύμα αέρα σε μεγάλα ύψη μέσα στην τροπόσφαιρα (9-10 χλμ. ύψος από το έδαφος) ο αεροχείμαρρος.

Όπως διακρίνεται και στον παρακάτω χάρτη, τις τελευταίες ημέρες (μεταξύ 15-18 Μαΐου 2020) ο αεροχείμαρρος εντοπίστηκε πάνω από τα βόρεια σύνορά μας, σε ασυνήθιστα βόρειο γεωγραφικό πλάτος για την εποχή. Στον ίδιο χάρτη παρουσιάζεται η δίοδος των πολύ θερμών αερίων μαζών από την Αφρική στα πολύ χαμηλά και πολύ θερμά στρώματα περιοχών της Νότιας Αλγερίας και Νότιας Λιβύης, οι οποίες κινήθηκαν βόρεια και επηρέασαν τα χαμηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας πάνω από την Ελλάδα και την Ανατολική Μεσόγειο.

Η εμμονή αυτής της ατμοσφαιρικής διάταξης για αρκετές ημέρες οδήγησε στο ακραίο κύμα καύσωνα που βιώσαμε καθώς και στο να σημειωθούν ρεκόρ πολλών δεκαετιών, όσον αφορά στις μέγιστες θερμοκρασίες του Μαΐου.