NASA: 40 χρόνια δορυφορικών παρατηρήσεων της Αρκτικής (12/01/2021)
NASA: 40 χρόνια δορυφορικών παρατηρήσεων της Αρκτικής
Καθ 'όλη τη διάρκεια του 2020, στον Αρκτικό Ωκεανό και τις γύρω θάλασσες σημειώθηκαν πολλά αξιοσημείωτα καιρικά και κλιματικά γεγονότα. Την άνοιξη, ένα επίμονο κύμα καύσωνα στη Σιβηρία προκάλεσε τη ραγδαία υποχώρηση του θαλάσσιου πάγου στην Ανατολική Σιβηρία και τη θάλασσα Laptev. Μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, η κάλυψη πάγου του Αρκτικού Ωκεανού βρέθηκε στη δεύτερη χαμηλότερη ελάχιστη έκταση στην ιστορία των δορυφορικών μετρήσεων. Το φθινόπωρο, η ετήσια δημιουργία θαλάσσιου πάγου ξεκίνησε αργά και νωθρά.
Σαράντα χρόνια δορυφορικών δεδομένων δείχνουν ότι το 2020 ήταν το τελευταίο μιας δεκαετίας υποχώρησης του πάγου της Αρκτικής. Εκτός από τη συρρίκνωση της κάλυψης του πάγου, οι εποχές τήξης μεγαλώνουν και ο θαλάσσιος πάγος χάνει τη μακροζωία του. Οι μεγαλύτερες εποχές τήξης είναι το αποτέλεσμα της ολοένα και πιο πρώιμης έναρξης της τήξης την άνοιξη ενώ ο σχηματισμός πάγου το φθινόπωρο καθυστερεί ολοένα και περισσότερο. Ο παρακάτω χάρτης δείχνει τις τάσεις στην έναρξη του σχηματισμού θαλάσσιου πάγου από το 1979 έως το 2019. Κατά μέσο όρο σε ολόκληρο τον Αρκτικό Ωκεανό, ο σχηματισμός πάγου συμβαίνει περίπου μια εβδομάδα αργότερα ανά δεκαετία. Αυτό ισοδυναμεί με σχεδόν ένα μήνα αργότερα από τότε που ξεκίνησαν οι δορυφορικές καταγραφές, το 1979.
Η αλλαγή αυτή είναι μέρος ενός κύκλου που ονομάζεται «ανατροφοδότηση πάγου-λευκαύγειας» (ice-albedo feedback). Το νερό του ωκεανού απορροφά το 90 τοις εκατό της ενέργειας του Ήλιου που πέφτει πάνω του, ενώ ο λαμπερός θαλάσσιος πάγος αντανακλά το 80 τοις εκατό. Με τις μεγαλύτερες περιοχές του Αρκτικού Ωκεανού να είναι εκτεθειμένες στην ηλιακή ενέργεια στις αρχές της σεζόν, περισσότερη θερμότητα μπορεί να απορροφηθεί - ένα μοτίβο που ενισχύει το λιώσιμο του πάγου. Μέχρι να διαφύγει η θερμότητα στην ατμόσφαιρα, ο θαλάσσιος πάγος δεν μπορεί να ξαναδημιουργηθεί.
Το παρακάτω διάγραμμα δείχνει έναν άλλο τρόπο που αλλάζει η Αρκτική: η μέση ηλικία του θαλάσσιου πάγου γίνεται μικρότερη. Στην αρχή των δορυφορικών αρχείων, μεγάλο μέρος του πάγου που κάλυπτε τον Αρκτικό Ωκεανό είχε σχηματιστεί πάνω από τέσσερα χρόνια πρωτύτερα. Σήμερα, το μεγαλύτερο μέρος του πάγου που καλύπτει τον Αρκτικό Ωκεανό είναι «πάγος πρώτου έτους» - πάγος που σχηματίζεται το χειμώνα και δεν επιβιώνει ούτε μία σεζόν τήξης του καλοκαιριού. Το στρώμα του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής έχει γίνει πιο εύθραυστο καθώς κυριαρχείται από λεπτό πάγο πρώτου έτους, μαζί με κάποιον παλαιότερο πάγο που αραιώνεται από τα ζεστά νερά του ωκεανού. Το καλοκαίρι του 2020, η πλοήγηση στην Αρκτική ήταν εύκολη στη Διαδρομή της Βόρειας Θάλασσας σε νερά χωρίς πάγο, και μάλιστα πλοία έφτασαν στον Βόρειο Πόλο χωρίς μεγάλη αντίσταση.
WMO: Κλείνει η τρύπα-ρεκόρ του όζοντος του 2020 (08/01/2021)
WMO: Κλείνει η τρύπα-ρεκόρ του όζοντος του 2020
Η τρύπα-ρεκόρ της στιβάδας του όζοντος που είχε δημιουργηθεί το 2020 πάνω από την Ανταρκτική υποχώρησε σημαντικά τον περασμένο Δεκέμβριο. Η δημιουργία της αποδόθηκε από τους επιστήμονες σε μια σειρά ακραίων μετεωρολογικών συνθηκών στο Νότιο Ημισφαίριο και στην παρουσία ουσιών που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος στη Στρατόσφαιρα. Η τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική το 2020, αναπτύχθηκε ραγδαία από τα μέσα Αυγούστου και έφτασε σε μέγεθος τα 24,8 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα στις 20 Σεπτεμβρίου 2020, με εξάπλωση πάνω από το μεγαλύτερο μέρος της παγωμένης ηπείρου.
Είχε τη μεγαλύτερη διάρκεια και ήταν μια από τις μεγαλύτερες και βαθύτερες τρύπες από τότε που ξεκίνησε η συστηματική παρακολούθηση της στιβάδας του όζοντος, πριν από 40 χρόνια. Οδηγήθηκε από τον ισχυρό Πολικό Στρόβιλο και τις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες στη Στρατόσφαιρα (το στρώμα της ατμόσφαιρας μεταξύ περίπου 10 χλμ και 50 χλμ ύψους). Οι ίδιοι μετεωρολογικοί παράγοντες συνέβαλαν επίσης στην τρύπα-ρεκόρ του όζοντος της Αρκτικής το 2020, σε αντίθεση με την ασυνήθιστα μικρή και βραχύβια τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική το 2019.
Η μείωση της στιβάδας του όζοντος σχετίζεται άμεσα με τη θερμοκρασία στη Στρατόσφαιρα. Αυτό συμβαίνει επειδή τα πολικά στρατοσφαιρικά νέφη, τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στη χημική καταστροφή του όζοντος, σχηματίζονται μόνο σε θερμοκρασίες κάτω των -78°C. Αυτά τα πολικά στρατοσφαιρικά νέφη περιέχουν κρυστάλλους πάγου που μπορούν να μετατρέψουν τις μη αντιδραστικές ενώσεις σε αντιδραστικές, οι οποίες μπορούν στη συνέχεια να καταστρέψουν γρήγορα το όζον, μόλις το φως από τον ήλιο γίνει διαθέσιμο για να ξεκινήσει τις χημικές αντιδράσεις. Αυτή η εξάρτηση από πολικά στρατοσφαιρικά σύννεφα και ηλιακή ακτινοβολία είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο η τρύπα του όζοντος εμφανίζεται μόνο στα τέλη του χειμώνα / στις αρχές της άνοιξης του Νότιου Ημισφαιρίου.
Kαταχωρήθηκε 08/01/2021
Copernicus: οι Δυτικές Άλπεις χιονισμένες στις 8 Ιανουαρίου 2021 (10/01/2021)
Copernicus: οι Δυτικές Άλπεις χιονισμένες στις 8 Ιανουαρίου 2021
Έντονες χιονοπτώσεις έπληξαν τη Βόρεια Ιταλία την τελευταία εβδομάδα του Δεκεμβρίου 2020 και την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου 2021, καλύπτοντας πολλά μέρη των Άλπεων και των Βόρειων Απέννινων Ορέων με χιόνι, το οποίο σε μερικές περιοχές να έφτασε σε ύψος τα 4 μέτρα. Στις βόρειες περιοχές, όπως το Βένετο και το Πιεμόντε, μέχρι την Τοσκάνη, οι ιταλικές Αρχές έχουν εμπλακεί σε διάφορες επιχειρήσεις απεγκλωβισμού ατόμων, καθώς τεράστιες ποσότητες χιονιού έχουν καλύψει δρόμους, αυτοκίνητα και σπίτια.
Η παρακάτω εικόνα φυσικών χρωμάτων, η οποία έχει ληφθεί στις 8 Ιανουαρίου 2021 από έναν από τους δύο δορυφόρους Copernicus Sentinel-3, δείχνει την ευρεία παρουσία φρέσκου χιονιού στις Kεντρικές και Δυτικές Άλπεις, καθώς και στα Βόρεια Απέννινα Όρη, επηρεάζοντας περιοχές όπως η Τοσκάνη και η Εμίλια Ρομάνια.
Η αποστολή Copernicus Sentinel-3, αποτελείται από δύο πανομοιότυπους δορυφόρους, τους Sentinel-3A και Sentinel-3B οι οποίοι είναι εξοπλισμένοι με το όργανο OLCI (Ocean Land Color Instrument), παρέχοντας πολυφασματικά δεδομένα σε 21 διαφορετικές φασματικές ζώνες, με χωρική ανάλυση 300m και χρονική διακριτική ικανότητα 1 ημέρας.
Μια ηλιόλουστη ημέρα, οι πανύψηλες κορυφές των νησιών Fogo, Santa Antão και São Nicolau ξεχωρίζουν ανάμεσα στα νησιά του Πράσινου Ακρωτηρίου (Cabo Verde) στον Ατλαντικό. Αυτά τα τρία ηφαιστειακά νησιά, τα υψηλότερα του αρχιπελάγους, διαταράσσουν τις αέριες μάζες και επηρεάζουν τα νέφη δημιουργώντας μια ροή που έχει εξηγήσει ο Theodore von Kármán - ένας κορυφαίος μαθηματικός, μηχανικός αεροδιαστημικής και ένας από τους ιδρυτές του Jet Propulsion Laboratory της NASA.
Οι σπειροειδείς στρόβιλοι των νεφών της παρακάτω εικόνας ονομάζονται στρόβιλοι von Kármán, ένα διακριτικό μοτίβο που μπορεί να δημιουργηθεί όταν ένα ρευστό περνά γύρω από ένα ψηλό, απομονωμένο, στάσιμο αντικείμενο. Στην ατμόσφαιρα, οι στρόβιλοι Von Kármán δημιουργούνται στις υπήνεμες πλευρές μεγάλων ορεινών όγκων, οι οποίοι παρεμβάλλουν τη μεγάλης κλίμακας ροή του αέρα (άνεμος). Καθώς τα σύννεφα, καθοδηγούμενα από τον άνεμο, συναντούν έναν ορεινό όγκο, εξαναγκάζονται να κινηθούν περιμετρικά αυτού, δημιουργώντας στην υπήνεμη πλευρά του εντυπωσιακούς στροβίλους που διατάσσονται σχεδόν παράλληλα και έχουν αντίθετη φορά περιστροφής (κυκλωνική και αντικυκλωνική ροή).
Το 1912, ο von Kármán ήταν ο πρώτος που περιέγραψε τα χαρακτηριστικά ταλάντωσης της ροής με μαθηματικούς όρους, ενώ εργαζόταν ως βοηθός του πρωτοπόρου Γερμανού στη δυναμική ρευστών, Ludwig Prandtl. Αν και ένας Γάλλος επιστήμονας ήταν ο πρώτος που φωτογράφισε το χαρακτηριστικό μοτίβο, η βασική συνεισφορά του von Kármán ήταν μια μαθηματική απόδειξη που δείχνει ότι οι κλιμακωτοί στρόβιλοι είναι το πιο σταθερό μοτίβο ροής που μπορεί να παραχθεί από τέτοια χαρακτηριστικά. «Βρήκα ότι μόνο η αντισυμμετρική διάταξη θα μπορούσε να είναι σταθερή και μόνο για μια συγκεκριμένη αναλογία της απόστασης μεταξύ των σειρών και της απόστασης μεταξύ δύο διαδοχικών στροβίλων κάθε σειράς», έγραψε αργότερα ο von Kármán σχετικά με την ανακάλυψη. Με άλλα λόγια, οι στρόβιλοι είναι πάντα αντισταθμισμένοι και δεν ευθυγραμμίζονται ποτέ.
Το όργανο MODIS (Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer) στον δορυφόρο Terra της NASA κατέγραψε την εικόνα στροβίλων Von Kármán, στις 20 Δεκεμβρίου 2020. Τα νησιά με ξηρά δάση φαίνονται ελαφρώς πιο σκοτεινά από τα υπόλοιπα νησιά.
NASA: Τουλάχιστον 200 από τους παράκτιους παγετώνες της Γροιλανδίας έχουν υποχωρήσει τα τελευταία 20 χρόνια (05/01/2021)
NASA: Τουλάχιστον 200 από τους παράκτιους παγετώνες της Γροιλανδίας έχουν υποχωρήσει τα τελευταία 20 χρόνια
Μια πρόσφατη μελέτη των πάγων της Γροιλανδίας διαπίστωσε ότι οι παγετώνες υποχωρούν σε σχεδόν κάθε τομέα του νησιού, ενώ υφίστανται και άλλες φυσικές αλλαγές. Μερικές από αυτές τις αλλαγές προκαλούν τη μεταβολή της πορείας των ποταμών γλυκού νερού κάτω από τον πάγο.
Σε μια μελέτη με επικεφαλής την Twila Moon του Εθνικού Κέντρου Δεδομένων Χιονιού και Πάγου των ΗΠΑ- NSID (National Snow and Ice Data Center), οι ερευνητές εξέτασαν λεπτομερώς τις φυσικές αλλαγές σε 225 παγετώνες της Γροιλανδίας - τις στενές λωρίδες πάγου που ρέουν από το εσωτερικό της Γροιλανδίας στον ωκεανό. Διαπίστωσαν ότι κανένας από αυτούς τους παγετώνες δεν έχει προχωρήσει σημαντικά από το 2000, ενώ οι 200 από αυτούς έχουν υποχωρήσει.
Ο παρακάτω χάρτης δείχνει μετρήσεις της ταχύτητας του πάγου σε όλη τη Γροιλανδία, όπως έχουν ληφθεί από δορυφόρους. Τα δεδομένα συγκεντρώθηκαν μέσω του προγράμματος Inter-Mission Time Series of Land Ice Velocity and Elevation (ITS_LIVE), το οποίο συγκεντρώνει παρατηρήσεις παγετώνων που συλλέχθηκαν από πολλούς δορυφόρους Landsat μεταξύ των ετών 1985 και 2015, σε ένα ενιαίο σύνολο δεδομένων ανοιχτό για επιστήμονες και το κοινό.
Περίπου το 80 τοις εκατό της Γροιλανδίας καλύπτεται από ένα στρώμα πάγου, επίσης γνωστό ως ηπειρωτικός παγετώνας, που φτάνει σε πάχος έως και 3 χιλιόμετρα. Καθώς οι παγετώνες ρέουν προς τη θάλασσα, συνήθως αναπληρώνονται από νέες χιονοπτώσεις στο εσωτερικό του στρώματος πάγου όπου το χιόνι συμπιέζεται σε πάγο. Πολλαπλές μελέτες έχουν δείξει ότι ηισορροπία μεταξύ τήξης και αναπλήρωσης παγετώνων αλλάζει, όπως και ο ρυθμός δημιουργίας παγόβουνων. Λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας του αέρα και των ωκεανών, το στρώμα του πάγου χάνει μάζα με επιταχυνόμενο ρυθμό και επιπλέον λιωμένο νερό ρέει στη θάλασσα.
«Το παράκτιο περιβάλλον της Γροιλανδίας υφίσταται σημαντική μεταμόρφωση», δήλωσε ο Alex Gardner, ειδικός χιονιού και πάγου στο Jet Propulsion Laboratory της NASA και μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Βλέπουμε ήδη νέα τμήματα των ακτών και φιόρδ να ανοίγουν καθώς ο πάγος υποχωρεί και τώρα έχουμε στοιχεία για αλλαγές σε αυτές τις ροές γλυκού νερού. Επομένως, η απώλεια πάγου δεν αφορά μόνο την αλλαγή της στάθμης της θάλασσας, αλλά και την αναδιαμόρφωση της ακτογραμμής της Γροιλανδίας και την αλλαγή της παράκτιας οικολογίας. "
Αν και τα ευρήματα των Moon, Gardner και άλλων συναδέλφων συμφωνούν με άλλες παρατηρήσεις της Γροιλανδίας, η νέα έρευνα καταγράφει μια τάση που δεν ήταν εμφανής σε προηγούμενες εργασίες. Καθώς οι μεμονωμένοι παγετώνες υποχωρούν, αλλάζουν επίσης με τρόπους που πιθανόν να μεταβάλλουν τις ροές γλυκού νερού κάτω από τον πάγο. Για παράδειγμα, οι παγετώνες αλλάζουν σε πάχος όχι μόνο επειδή ο θερμότερος αέρας λιώνει τον πάγο από τις επιφάνειές τους, αλλά και επειδή αλλάζει και η ταχύτητα ροής τους. Και τα δύο σενάρια μπορούν να οδηγήσουν σε αλλαγές στην κατανομή της πίεσης κάτω από τον πάγο. Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να αλλάξει τη διαδρομή των υπόγειων ποταμών, καθώς το νερό θα ακολουθεί πάντα το μονοπάτι με λιγότερη αντίσταση (χαμηλότερη πίεση).
«Η ταχύτητα της απώλειας πάγου στη Γροιλανδία είναι εκπληκτική», είπε η Moon. «Καθώς οι άκρες των στρωμάτων πάγου ανταποκρίνονται στην ταχεία απώλεια πάγου, ο χαρακτήρας και η συμπεριφορά του συστήματος στο σύνολό τους αλλάζουν, με το ενδεχόμενο να επηρεάσουν τα οικοσυστήματα και τους ανθρώπους που εξαρτώνται από αυτά».
NASA: Περιορισμένη διαθεσιμότητα νερού στους τροπικούς αντισταθμίζει την πρόσληψη άνθρακα από το πρασίνισμα της Αρκτικής (04/01/2021)
NASA: Περιορισμένη διαθεσιμότητα νερού στους τροπικούς αντισταθμίζει την πρόσληψη άνθρακα από το πρασίνισμα της Αρκτικής
Περισσότερη βλάστηση και μεγαλύτερες εποχές καλλιέργειας στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη έχουν μετατρέψει τμήματα της Αλάσκας, του Καναδά και της Σιβηρίας με εντονότερες αποχρώσεις του πράσινου. Ορισμένες μελέτες μεταφράζουν αυτό το πρασίνισμα της Αρκτικής σε μεγαλύτερη παγκόσμια πρόσληψη άνθρακα. Ωστόσο, νέα έρευνα δείχνει ότι καθώς το κλίμα της Γης αλλάζει, η αυξημένη απορρόφηση άνθρακα από τη χλωριδα της Αρκτική αντισταθμίζεται από αντίστοιχη μείωση από τις τροπικές περιοχές.
"Αποτελεί μια νέα ματιά στα επίπεδα πού περιμένουμε για την πρόσληψη άνθρακα στο μέλλον", δήλωσε ο ειδικός επιστήμονας Rolf Reichle από το Γραφείο Παγκόσμιας Μοντελοποίησης και Εξομοίωσης (GMAO) στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA. Η σχετική μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό AGU Advances, έχει συνδυάσει δορυφορικές παρατηρήσεις για πάνω από 35 χρόνια, από τα προηγμένα δορυφορικά ραδιόμετρα της Εθνικής Διεύθυνσης Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) με υπολογιστικά μοντέλα διαθεσιμότητας νερού όπως το MERRA-2 της NASA (Modern-Era Retrospective analysis for Research and Applications, Version 2).
Όλα αυτά μαζί παρέχουν μια πιο ακριβή εκτίμηση της παγκόσμιας πρωτογενούς παραγωγικότητας - GPP (Global Primary Product) - ένα μέτρο για το πόσο καλά τα φυτά μετατρέπουν το διοξείδιο του άνθρακα και το ηλιακό φως σε ενέργεια και οξυγόνο, μέσω της φωτοσύνθεσης, για το χρονικό διάστημα μεταξύ των ετών 1982 και 2016.
Αρκτικά κέρδη και τροπικές απώλειες
Η παραγωγικότητα των φυτών στο ψυχρό τοπίο της Αρκτικής περιορίζεται από τις μακρές περιόδους ψύχους. Καθώς οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, τα φυτά σε αυτές τις περιοχές μπόρεσαν να αναπτυχθούν πιο πυκνά και να επεκτείνουν την καλλιεργητική τους περίοδο, οδηγώντας σε μια συνολική αύξηση της φωτοσυνθετικής δραστηριότητας και, στη συνέχεια, μεγαλύτερη απορρόφηση άνθρακα στην περιοχή κατά τη διάρκεια των 35 ετών.
Ωστόσο, η ανάπτυξη των ατμοσφαιρικών συγκεντρώσεων του άνθρακα έφερε και άλλες αλυσιδωτές αντιδράσεις. Συγκεκριμένα, καθώς ο άνθρακας έχει αυξηθεί, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες έχουν αυξηθεί και η ατμόσφαιρα στις τροπικές περιοχές (όπου η παραγωγικότητα των φυτών περιορίζεται από τη διαθεσιμότητα νερού) έχει γίνει ξηρότερη. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελούν οι πρόσφατες αυξήσεις στην ξηρασία και τη θνησιμότητα των δέντρων στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου. Παράλληλα η παραγωγικότητα και η απορρόφηση άνθρακα πάνω από τη Γη κοντά στον Ισημερινό μειώθηκαν την ίδια χρονική περίοδο με την ανάπτυξη της βλάστησης (πρασίνισμα) της Αρκτικής, ακυρώνοντας κάθε καθαρή επίδραση στην παγκόσμια πρωτογενή παραγωγικότητα.
Από καφέ σε πράσινο
Τα δορυφορικά δεδομένα αποκάλυψαν επίσης ότι οι περιορισμοί της διαθεσιμότητας νερού και η μείωση της παραγωγικότητας δεν περιορίζονται στις τροπικές περιοχές. Πρόσφατες παρατηρήσεις δείχνουν ότι η τάση ανάπτυξης βλάστησης της Αρκτικής εξασθενεί, με ορισμένες περιοχές να έχουν ήδη μαυρίσει.
"Δεν περιμένω ότι πρέπει να περιμένουμε άλλα 35 χρόνια για να δούμε τους περιορισμούς του νερού να γίνουν επίσης παράγοντες στην Αρκτική", δήλωσε ο Reichle. Μπορούμε να αναμένουμε ότι οι αυξανόμενες θερμοκρασίες του αέρα θα μειώσουν την ικανότητα πρόσληψης άνθρακα στην Αρκτική και τους βόρειους βιοτόπους στο μέλλον. Οι αρκτικές πολικές ζώνες στα υψηλά γεωγραφικά πλάτη που κάποτε είχαν οικοσυστήματα που περιορίζονται από τη θερμοκρασία, εξελίσσονται τώρα σε ζώνες που περιορίζονται από τη διαθεσιμότητα νερού όπως οι τροπικές περιοχές.
Αυτές οι συνεχιζόμενες μεταβολές στα πρότυπα παραγωγικότητας σε όλο τον κόσμο, θα μπορούσαν να επηρεάσουν πολλά μέρη της χλωρίδας και της πανίδας, μετβάλλοντας ολόκληρα οικοσυστήματα. Αυτό μπορεί να επηρεάσει πηγές τροφίμων και ενδιαιτήματα για διάφορα είδη, συμπεριλαμβανομένης της απειλούμενης άγριας ζωής και των ανθρώπινων πληθυσμών.
O παρακάτω παγκόσμιος χάρτης δείχνει τις αλλαγές στην παγκόσμια ακαθάριστη πρωτογενή παραγωγικότητα (GPP), που αποτελεί δείκτη της πρόσληψης άνθρακα, από το 1982 έως το 2016. Κάθε κουκκίδα δείχνει μια περιοχή με στατιστικά σημαντική τάση.
To open-access άρθρo “Recent Amplified Global Gross Primary Productivity Due to Temperature Increase Is Offset by Reduced Productivity Due to Water Constraints” στο επιστημονικό περιοδικό AGU Advances
Τα δεδομένα που παράγονται από αυτήν τη μελέτη “Global Monthly GPP from an Improved Light Use Efficiency Model, 1982-2016” είναι προσβάσιμα στο κοινό στη διεύθυνση: https://doi.org/10.3334/ORNLDAAC/1789
Kαταχωρήθηκε 04/01/2021
ISS: 20 εικόνες της Γης για το 2020 από το διάστημα (01/01/2021)
ISS: 20 εικόνες της Γης για το 2020 από το διάστημα
Οι αστροναύτες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό λαμβάνουν χιλιάδες φωτογραφίες του πλανήτη μας κάθε χρόνο, καταγράφοντας πώς η Γη αλλάζει με την πάροδο του χρόνου. Η ομάδα στο Johnson Space Center της NASA που διαχειρίζεται αυτές τις εικόνες, αποχαιρετώντας το χρόνο που πέρασε, επέλεξε τις 20 κορυφαίες για το 2020.
Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός ISS (International Space Station) είναι ο κατοικήσιμος τεχνητός δορυφόρος- ερευνητικός σταθμός που από το 2000 βρίσκεται σε χαμηλή τροχιά πάνω από τη Γη, περίπου στα 400km από την επιφάνεια και αποτελεί κοινή σύμπραξη 5 διαστημικών υπηρεσιών: NASA (ΗΠΑ), Roscosmos (Ρωσία), JAXA (Ιαπωνία), ESA (Ευρώπη) και CSA (Καναδάς).
WMO: Το 2020 κλείνει μια δεκαετία εξαιρετικής θέρμανσης του πλανήτη (30/12/2020)
WMO: Το 2020 κλείνει μια δεκαετία εξαιρετικής θέρμανσης του πλανήτη
Καθώς το 2020 πλησιάζει στο τέλος του, ολοκληρώνεται η πιο θερμή δεκαετία (2011-2020) σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετεωρολογίας-WMO. Φέτος παραμένει σε πορεία για να ένα από τα τρία θερμότερα έτη ρεκόρ και μπορεί ακόμη και να ανταγωνιστεί το 2016, το θερμότερο έτος στα χρονικά. Τα έξι θερμότερα χρόνια ήταν όλα από το 2015 και έπειτα. Η εξαιρετική θέρμανση του 2020 δεν είναι παρά μια δροσερή εκδήλωση του φαινομένου La Niña, το οποίο είναι πλέον ώριμο και επηρεάζει τις καιρικές συνθήκες σε πολλά μέρη του κόσμου. Σύμφωνα με τα περισσότερα μοντέλα, το La Niña αναμένεται να κορυφωθεί είτε τον Δεκέμβριο είτε τον Ιανουάριο και να συνεχιστεί μέχρι τις αρχές του 2021, σύμφωνα με νέα πρόβλεψη από τον WMO.
«Oι θερμότερες χρονιές ρεκόρ συμπίπτουν συνήθως με έναισχυρό φαινόμενο El Niño, όπως συνέβη το 2016. Τώρα βιώνουμε ένα φαινόμενο La Niña, το οποίο έχει ψυκτική επίδραση στις παγκόσμιες θερμοκρασίες, αλλά δεν ήταν αρκετό για να φρενάρει φέτος την άνοδο της θερμόκρασίας», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του WMO Καθ. Taalas. Όλα τα συγκεντρωτικά στοιχεία θερμοκρασίας για το 2020 και για τον μήνα Ιανουάριο, θα ενσωματωθούν σε μια τελική έκθεση για την κατάσταση του κλίματος το 2020, η οποία θα εκδοθεί τον Μάρτιο του 2021, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών για επιλεγμένες κλιματικές επιπτώσεις.
Σύμφωνα με την προσωρινή έκθεση του WMO για την κατάσταση του κλίματος που εκδόθηκε στις 2 Δεκεμβρίου, και τα πέντε σύνολα δεδομένων για τους πρώτους 10 μήνες του έτους (μέχρι το τέλος Οκτωβρίου) έχουν θέσει το 2020 ως το 2ο θερμότερο έτος μέχρι σήμερα, μετά το 2016 και πάνω από το 2019. Η ζέστη συνεχίστηκε τον Νοέμβριο, βάσει μηνιαίων αναφορών της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής του προγράμματος Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης-CAMS, της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των Ηνωμένων Πολιτειών-ΝΟΑΑ , του Ινστιτούτου για Διαστημικών Μελετών Goddard της NASA και του Μετεωρολογικού Οργανισμού της Ιαπωνίας. Οι τελευταίες αυτές πληροφορίες κατατάσσουν αυτόν τον Νοέμβριο ως το θερμότερο ή το δεύτερο θερμότερο Νοέμβρη στα χρονικά. Η διαφορά μεταξύ των θερμότερων τριών ετών είναι μικρή και η ακριβής κατάταξη για κάθε σύνολο δεδομένων θα μπορούσε να αλλάξει μόλις είναι διαθέσιμα τα δεδομένα για ολόκληρο το έτος.
Η κατάταξη της θερμοκρασίας των μεμονωμένων ετών είναι λιγότερο σημαντική από τις μακροπρόθεσμες τάσεις. Από τη δεκαετία του 1980 κάθε δεκαετία ήταν θερμότερη από την προηγούμενη. Και αυτή η τάση αναμένεται να συνεχιστεί λόγω των επιπέδων ρεκόρ των αερίων θερμοκηπίου τα οποία παγιδεύουν τη θερμότητα στην ατμόσφαιρα. Το διοξείδιο του άνθρακα, ειδικότερα, παραμένει στην ατμόσφαιρα για πολλές δεκαετίες, δεσμεύοντας έτσι τον πλανήτη σε μελλοντική θέρμανση.
Η μέση παγκόσμια θερμοκρασία για το 2020 ορίζεται σε περίπου 1,2°C πάνω από τα επίπεδα της βιομηχανικής εποχής (1850-1900). Υπάρχει τουλάχιστον μία στις πέντε πιθανότητα να ξεπεράσει προσωρινά τους 1,5°C έως το 2024, σύμφωνα με την έκθεση “Global Annual to Decadal Climate Update” του WMO, υπό την αιγίδα της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας- Met Office του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η ετήσια παγκόσμια πρόβλεψη θερμοκρασίας του Met Office για το 2021 υποδηλώνει ότι η επόμενη χρονιά, θα εισέλθει και πάλι στη σειρά των θερμότερων ετών της Γης, παρά το γεγονός ότι επηρεάζεται από την προσωρινή ψύξη της La Niña, οι επιπτώσεις της οποίας είναι συνήθως ισχυρότερες κατά το δεύτερο έτος εκδήλωσης.
Σίγουρα οι περισσότεροι από εμάς έχουμε παρατηρήσει πολλά ουράνια τόξα στον ουρανό λίγο μετά την εκδήλωση βροχόπτωσης όταν κάνει την εμφάνισή του ο ήλιος. Πόσοι όμως από εσάς έχετε παρατηρήσει ένα ουράνιο τόξο κατά τη διάρκεια της νύχτας;
Ο φωτογράφος Μανώλης Θράβαλος φωτογράφισε ένα moonbow στους Βουρλιώτες, στη Βόρεια Σάμο, στις 04:00 περίπου τα ξημερώματα τη Δευτέρα 28 Δεκεμβρίου 2020 καθώς μία ισχυρή μπόρα έφευγε προς τα ανατολικά, και το φεγγάρι κατέβαινε προς τη δύση του έχοντας το 94% της φωτεινότητάς του.
Απαραίτητες προϋποθέσεις για την εμφάνιση ενός παρατηρήσιμου, με γυμνό μάτι, moonbow, είναι τόσο το φεγγάρι να είναι κοντά στην πλήρη φάση του, ώστε να εκπέμπει αρκετό φως, όσο και οι συνθήκες εμφάνισης του ουράνιου τόξου (διαυγής ατμόσφαιρα, ισχυρή βροχόπτωση στη σωστή γωνία σε σχέση με το φεγγάρι) να είναι όσο πιο ευνοϊκές γίνεται! Όταν πραγματοποιηθούν όλα τα παραπάνω, σχηματίζεται ένα αχνό αλλά ευδιάκριτο νυχτερινό ουράνιο τόξο, το οποίο γίνεται αντιληπτό από το ανθρώπινο μάτι ως μία δέσμη ασθενούς φωτός που καμπυλώνεται στον ουρανό, ενώ αν είναι ιδιαίτερα έντονο, όπως ήταν το χθεσινό, μπορεί κανείς να διακρίνει και το κόκκινο χρώμα από το φάσμα! Μία κάμερα από την άλλη, μπορεί να καταγράψει με πολύ πιο αποδοτικό τρόπο όλα τα χρώματα και τις λεπτομέρειες του φαινομένου!
Δείτε τις φωτογραφίες του moonbow:
Kαταχωρήθηκε 29/12/2020
Landsat: Οι αλλαγές με την πάροδο των ετών στο Μπαχρέιν από ψηλά (28/12/2020)
Landsat: Οι αλλαγές με την πάροδο των ετών στο Μπαχρέιν από ψηλά
Η πιο αισθητή αλλαγή παρακολουθώντας τις παρακάτω δορυφορικές εικόνες της αποστολής Landsat είναι απλά η επέκταση της ξηράς. Στο Μπαχρέιν, μια χώρα 36 νησιών στη Μέση Ανατολή, η θάλασσα είναι αρκετά ρηχή κατά μήκος των βόρειων και ανατολικών ακτών, κάνωντας την προσθήκη εδάφους σχετικά φθηνή.
Το κύριο νησί του Μπαχρέιν έχει έκταση περίπου 990 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Ωστόσο, χρειάστηκε λιγότερο από δύο δεκαετίες για την αύξηση της παράκτιας ζώνης του Μπαχρέιν κατά περίπου 40 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Όλη αυτή η νέα γη κατακρατείται από τον βυθό σε μαζικά έργα επέκτασης της ξηράς.
Εκτός από τις μεγάλες επεκτάσεις της ξηράς, μια εμφανής αύξηση στις αστικές περιοχές κυριαρχεί επίσης στις εικόνες. Ο πληθυσμός του Μπαχρέιν το 1970 ήταν 213.000, ενώ το 2014 εκτιμάται σε 1.316.000. Η αστική έκταση της χώρας διπλασιάστηκε μεταξύ των ετών 1987 και 2013.
Στο νότιο άκρο του Μπαχρέιν υπάρχει ένα θέαμα που είναι ορατό από πολύ ψηλά. Οι πρώτοι κάτοικοι μετακόμισαν σε αυτήν την ομάδα τεχνητών νησιών το 2009. Σχεδιασμένο για μόνιμες και τουριστικές κατοικίες, το συγκρότημα περιλαμβάνει τεχνητά νησιά σε σχήματα, συμπεριλαμβανομένων πέντε νησιών σε σχήμα ψαριού.
Copernicus.eu: H Λευκάδα από το διάστημα (28/12/2020)
Copernicus.eu: H Λευκάδα από το διάστημα
H παρακάτω εικόνα, η οποία έχει ληφθεί από έναν από τους δύο δορυφόρους Copernicus Sentinel-2 στις 20 Σεπτεμβρίου 2020, δείχνει το νησί της Λευκάδας, ένα από τα επτά μεγάλα νησιά του Ιονίου και μια συστάδα μικρότερων Ιόνιων Νήσων.
Στην περιοχή αυτή, έχουν οριστεί δύο διαφορετικές τοποθεσίες Natura2000. Η μια αποτελείται από το κεντρικό και ορεινό τμήμα της Λευκάδας με μεγάλη σημασία λόγω της παρουσία ορισμένων σημαντικών στοιχείων της πανίδας και βιογεωγραφικών χαρακτηριστικών. Στη δεύτερη τοποθεσία Νatura2000, γνωστή ως Εσωτερικό Αρχιπέλαγος του Ιονίου (Μεγανήσι, Αρκούδι, Άτοκος, Βρωμόνας), προστατεύεται το τοπικό θαλάσσιο περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των ακτών μικρότερων νησιών και νησίδων, σχεδόν όλα ορατά στην εικόνα. Η γεωμορφολογία των ακτών αυτών των νησιών δημιουργεί διάφορους σημαντικούς οικότοπους για τη θαλάσσια και χερσαία χλωρίδα και πανίδα. Τα ανέγγιχτα νερά του αρχιπελάγους παρέχουν καταφύγιο σε σημαντικά θαλάσσια αρπακτικά είδη, που βρίσκονται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας, με αποτέλεσμα τον βιολογικό πλούτο της περιοχής.
Το δίκτυο προστατευμένων περιοχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Natura 2000, είναι ένα δίκτυο βασικών χώρων αναπαραγωγής και ανάπαυσης για σπάνια και απειλούμενα είδη, καθώς και για ορισμένους σπάνιους προστατευμένους τύπους φυσικών οικοτόπων. Απλώνεται και στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα. Ο στόχος του δικτύου είναι να διασφαλίσει τη μακροπρόθεσμη επιβίωση των πιο πολύτιμων και απειλούμενων ειδών και οικοτόπων της Ευρώπης. Αποτελείται από Ειδικές Περιοχές Διατήρησης SPC (Special Areas of Conservation) και Περιοχές Ειδικής Προστασίας SPA (Special Protection Areas), που ορίζονται σύμφωνα με την οδηγία για τους οικοτόπους και την οδηγία για τα πτηνά, τις δύο κοινοτικές οδηγίες της ΕΕ που σχετίζονται με την προστασία της άγριας ζωής και της φύσης. Η προσέγγιση για τη διατήρηση και την αειφόρο χρήση των περιοχών Natura 2000 δεν αποκλείει τις ανθρώπινες δραστηριότητες από τις προστατευόμενες τοποθεσίες, επειδή επικεντρώνεται σε ανθρώπους που εργάζονται μαζί με τη φύση και όχι εναντίον της.
Η αποστολή Copernicus Sentinel-2, που αποτελείται από δύο δίδυμους δορυφόρους (Sentinel-2A και Sentinel-2B), παρέχει πολυφασματικά δεδομένα σε 13 διαφορετικές φασματικές ζώνες με μέγιστη χωρική ανάλυση 10 μέτρων. Η διατήρηση και προστασία της βιοποικιλότητας αποτελεί θεμελιώδη δραστηριότητα σε προστατευόμενες περιοχές, όπως το Εθνικό Πάρκο Σαμαριάς, στην Ελλάδα. Η χρήση δεδομένων από τους δορυφόρους Copernicus Sentinel-2, σε συνδυασμό με μεταβλητές γεωποικιλότητας, είναι απαραίτητη για την παρακολούθηση των προστατευόμενων περιοχών και τη διασφάλιση της διατήρησης της βιοποικιλότητας τους.
NOAA: Σφοδρή Αμμοθύελλα στην Αργεντινή από τον δορυφόρο GOES East (28/12/2020)
NOAA: Σφοδρή Αμμοθύελλα στην Αργεντινή από τον δορυφόρο GOES East
Στις 18 Δεκεμβρίου, ο γεωστατικός δορυφόρος GOES East της Εθνικής Διεύθυνσης Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ “NOAA”, κατέγραψε μια αμμοθύελλα ή χαμπούμπ (haboob), να διαπερνά τις ξηρές πεδιάδες της Αργεντινής, με τους ισχυρούς ανέμους να προκαλούν εκτεταμένες καταστροφές σε δέντρα και δομές στην πόλη La Pampa και τα περίχωρά της. Οι άνεμοι στην περιοχή έπνεαν με ένταση πάνω από 96 χλμ την ώρα. Αυτό συνέβη περίπου μια εβδομάδα μετά από μια άλλη καλοκαιρινή καταιγίδα σκόνης στην Αργεντινή που έπληξε τη λίμνη Mari Menuco, 350 μίλια μακριά.
Τα παρακάτω στιγμιότυπα δορυφορικών εικόνων προέρχεται από το συνδυασμό του προϊόντος χρωμάτων "GeoColor", με το προϊόν απεικόνισης σκόνης στην ατμόσφαιρα, από το Συνεταιριστικό Ινστιτούτο Έρευνας. Ο αλγόριθμος έχει επιλέξει τις μέγιστες τιμές με έντονο κίτρινο χρώμα, αποτυπώνοντας τις υψηλότερες συγκεντρώσεις σκόνης.
Οπτικοποιήσεις δεδομένων σαν κι αυτή παρέχουν όσο το δυνατόν πλησιέστερη προσέγγιση στις εικόνες φυσικών χρωμάτων (True Color) της ημέρας και επιτρέπει τη διαισθητική ερμηνεία των μετεωρολογικών και επιφανειακών χαρακτηριστικών, δίνοντας σε ανθρώπους, με διαφορετικό τεχνικό υπόβαθρο, αμεσότερη πρόσβαση σε δεδομένα καιρού και εικόνες από μια πιο φυσιολογική άποψη του πλανήτη μας από ψηλά.
Ο γεωστατικός δορυφόρος GOES East, επίσης γνωστός ως GOES-16, παρακολουθεί το μεγαλύτερο μέρος της Βόρειας Αμερικής, συμπεριλαμβανομένων των ηπειρωτικών Ηνωμένων Πολιτειών και του Μεξικού, καθώς και της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, της Καραϊβικής και του Ατλαντικού Ωκεανού μέχρι τη δυτική ακτή της Αφρικής. Οι εικόνες υψηλής ανάλυσης του δορυφόρου παρέχουν τη βέλτιστη προβολή σοβαρών καιρικών φαινομένων, όπως καταιγίδες, τροπικές καταιγίδες και τυφώνες.
Πηγή: Εθνική Διεύθυνση Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ “NOAA” National Oceanic and Atmospheric Administration
CIMSS: H έκρηξη του Ηφαιστείου Κilauea από τον δορυφόρο GOES-17 (23/12/2020)
CIMSS: H έκρηξη του Ηφαιστείου Κilauea από τον δορυφόρο GOES-17
Ο γεωστατικό δορυφόρος GOES-17 (GOES-West), κατέγραψε την έκρηξη του ηφαιστείου Kilauea της Χαβάη στις 21 Δεκεμβρίου 2020. Τα παρακάτω στιγμιότυπα απεικονίζουν συνδυασμό δεδομένων θερμότητας και τέφρας, αποτυπώνοντας τόσο τα σημεία θερμότητας όσο και τα λοφία καπνού από την έκρηξη.
Η έκρηξη ξεκίνησε από τον κρατήρα Halema’uma’u, και ακολούθησε σεισμός μεγέθους 4,4 στη νότια πλευρά του ηφαιστείου. Η λίμνη που υπήρχε αντικαταστάθηκε από μια αναπτυσσόμενη λίμνη λάβας. Από την βόρεια σχισμή του κρατήρα ξεχύθηκαν μεγάλες ποσότητες λάβας, που έφταναν μέχρι και τα 50 μέτρα ύψος. Η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία στη Χονολουλού, έχει εκδώσει προειδοποιήσεις στον τοπικό πληθυσμό για πτώση τέφρας από το ηφαίστειο και συστήνει αποφυγή μετακινήσεων σε εξωτερικούς χώρους, καθώς η έκθεση στην τέφρα είναι επικίνδυνη για τα μάτια και το αναπνευστικό σύστημα. Αν και οι πτήσεις δεν έχουν σταματήσει, η περιοχή έχει σημανθεί ως «κόκκινη».
Οι παρακάτω εικόνες του δορυφόρου GOES-17 στο υπέρυθρο φάσμα βραχέων κυμάτων (Shortwave Infrared), παρουσιάζουν τις συγκεντρώσεις θειούχων ενώσεων (SO2 RGB και τέφρας (Ash RGB), δείχνοντας τη νότια μεταφορά SO2 σε μεγάλο υψόμετρο από την αρχική έκρηξη, ακολουθούμενη από νοτιοδυτική μεταφορά συγκεντρώσεων χαμηλού υψομέτρου SO2, καθώς εκρήξεις συνεχίστηκαν κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μερικές φορές η θερμική ανωμαλία του σημείου της έκρηξης ξεπέρασε τους 105ºC, εμφανίζοντας 3,9 μm ένταση υπέρυθρης φωτεινότητας.
Ο αισθητήρας του δορυφορικού συστήματος απεικόνισης, διαθέτει 16 κανάλια που λαμβάνουν διαφορετικές πληροφορίες σχετικά με την ατμόσφαιρα, την ξηρά και τους ωκεανούς της Γης. Ο συνδυασμός δεδομένων από πολλά κανάλια μπορεί να βελτιώσει περαιτέρω τις δυνατότητες παρατήρησης.
Πηγή: Cooperative Institute for Meteorological Satellite Studies (CIMSS) University of Wisconsin-Madison\
Δυστυχώς η τεχνολογία με την οποία είναι φτιαγμένος ο χάρτης είναι παρωχημένη και στους περισσότερους browsers δημιουργούνται προβλήματα Βρισκόμαστε ηδη στην διαδικασία παράγωγης καινούριου χάρτη. Μέχρι τοτε ομως αν δεν εμφανίζεται ο χάρτης δοκιμάστε να κάνετε δεξί κλικ πάνω στο λευκό χώρο και μετά επιλέξτε ενεργοποίηση πρόσθετου(activate plugin). Μετά πρέπει να επιτρέψετε στο flash να εκτελεστεί στο παράθυρο που θα βγεί(allow flash plugin to run). Αν δεν τα καταφέρετε πατήστε εδώ και δοκιμάσατε στην νέα σελίδα την ιδια διαδικασία.
06:12 
20:30 - Διάρκεια ημέρας: 14 ώρες, 17 λεπτά | 
