Δορυφορική “ακτινογραφία” της υπερκυτταρρικής καταιγίδας της Τετάρτης 10/07/2019 στη Χαλκιδική

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Πέμπτη 11 Ιουλίου 18:00

Ο Ευρωπαϊκός μετεωρολογικός δορυφόρος Meteosat – 11, κινούμενος σε γεωσύχρονη τροχιά παρέχει «εικόνες» της Ελληνικής επικράτειας κάθε 15 λεπτά της ώρας. Με τη χρήση αυτών των «εικόνων» και εξειδικευμένων αλγορίθμων σε συνδυασμό με τις καταγραφές του συστήματος εντοπισμού κεραυνικών χτυπημάτων «ΖΕΥΣ» του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, μπορούμε να έχουμε μια ακόμη πληρέστερη εικόνα της καταιγίδας που έπληξε το βράδυ της Τετάρτης 10/07/2019 τη Χαλκιδική.

Στο επίκεντρο της υπερκυτταρικής καταιγίδας ήταν η νοτιοδυτική Χαλκιδική και η χερσόνησος της Κασσάνδρας. Όπως φαίνεται στον Χάρτη 1, στις 10:30 το βράδυ ώρα Ελλάδος το καταιγιδοφόρο νέφος ήταν ιδιαίτερα εκτεταμένο (κόκκινες αποχρώσεις), ενώ η κεραυνική δραστηριότητα ήταν εξαιρετικά ισχυρή, με πολλές δεκάδες κεραυνούς να πλήττουν την Κασσάνδρα. Παράλληλα (Χάρτης 2), η κορυφή της καταιγίδας ξεπέρασε το επίπεδο της Τροπόπαυσης, φτάνοντας σε ύψη πάνω από 12.5 χιλιόμετρα.

Χάρτης 1. Καταγιδοφόρα νέφη και κεραυνική δραστηριότητα

Χάρτης 2. Νέφη που ξεπερνούν το επίπεδο της τροπόπαυσης

Καταιγίδες τόσο μεγάλης οριζόντιας και κατακόρυφης ανάπτυξης και έντονης κεραυνικής δραστηριότητας, συνδέονται με ισχυρότατους ανέμους και καταστροφικά αποτελέσματα, όπως αυτά που δυστυχώς έζησε η Χαλκιδική το βράδυ της Τετάρτης 10/07/2019.

Βίντεο δορυφορικών εικόνων από το μεσημέρι της Τετάρτης 10/07 έως το πρωί της Πέμπτης 11/07

Στο ακόλουθο βίντεο παρουσιάζονται δορυφορικές εικόνες με χρονικό βήμα 15 λεπτών από το μεσημέρι της Τετάρτης 10 Ιουλίου έως το πρωί της Πέμπτης 11 Ιουλίου 2019.

Πρώτη αποτίμηση των φονικών καταιγίδων της Τετάρτης 10 Ιουλίου 2019 στη Χαλκιδική

Σύνταξη Άρθρου: Στρατής Βουγιούκας - Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος- Σταύρος Ντάφης

ΕΑΑ – Πεντέλη, Πέμπτη 11 Ιουλίου 2019, 11:30

Τις βραδινές ώρες της Τετάρτης 10 Ιουλίου 2019 και πιο συγκεκριμένα κατά το διάστημα 21:00-00:00 καταιγίδες ιδιαίτερης σφοδρότητας, συνοδευόμενες στις περισσότερες περιοχές από σφοδρούς ανέμους και σε ορισμένες περιπτώσεις από χαλάζι μεγάλων διαστάσεων, έπληξαν περιοχές της Κεντρικής και Ανατολικής Μακεδονίας. Τα ισχυρότερα φαινόμενα εντοπίστηκαν στο νομό Χαλκιδικής, όπου έχασαν τη ζωή τους 7 άνθρωποι, οι περισσότεροι εκ των οποίων τουρίστες που παραθέριζαν στην περιοχή. Παράλληλα, αγνοείται ακόμα ένας συνάνθρωπός μας, ενώ έχουν καταγραφεί σχεδόν 120 τραυματίες.

Η σφοδρότητα των ανέμων, που αποτέλεσε και το βασικό αίτιο για την απώλεια ανθρωπίνων ζωών, οφείλεται τόσο στους πολύ ενισχυμένους ανέμους που έπονταν της βίαιης εισβολής του ψυχρού μετώπου στη Β. Ελλάδα, όσο και στα πολύ έντονα καθοδικά ρεύματα που συνοδεύουν τα κύτταρα των καταιγίδων.

Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται: η έντονη ηλεκτρική δραστηριότητα που καταγράφηκε από το σύστημα ανίχνευσης ηλεκτρικών εκκενώσεων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr "ZEUS" στη Β. Ελλάδα, οι περιοχές όπου χάθηκαν ανθρώπινες ζωές και οι μεγαλύτερες ταχύτητες ανέμου στους πλησιέστερους μετεωρολογικούς σταθμούς  του δικτύου μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr.

Επισημαίνεται ότι οι ταχύτητες ανέμου που παρουσιάζονται είναι χαμηλότερες από τις ταχύτητες ανέμου που συνόδευαν τις καταιγίδες, καθώς τα ισχυρότερα φαινόμενα έλαβαν χώρα σε πολύ μικρή έκταση όπου δεν υπάρχει κάλυψη από μετεωρολογικό σταθμό. Επιπλέον, τα δεδομένα ορισμένων σταθμών όπως της Κασσάνδρειας, δεν είναι ακόμη διαθέσιμα, λόγω διακοπής ρεύματος.

Παρά το γεγονός ότι οι θερινές καταιγίδες και τα νυκτερινά "μπουρίνια" είναι συνηθισμένα στα βόρεια τμήματα της χώρα μας, τα φαινόμενα που εκδηλώθηκαν την Τετάρτη  χαρακτηρίζονται ως ακραία, καθώς συμβαίνουν με χαμηλή επαναληψιμότητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ανάλογα φαινόμενα έπληξαν την Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα στις 20-21 Ιουλίου 1983, με αποτέλεσμα εκτεταμένες καταστροφές και το θάνατο 9 ανθρώπων σε Θεσσαλονίκη και Καβάλα.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι τα ακραία φαινόμενα της Τετάρτης προβλέφθηκαν έγκαιρα και με σημαντική ακρίβεια, τόσο ως προς τη σύγκλιση ψυχρών και θερμών των αερίων μαζών πάνω από τη Βόρεια Ελλάδα, όσο και ως προς τις περιοχές που επλήγησαν περισσότερο.

Με αφορμή τη συγκεκριμένη κακοκαιρία και τα θύματα που άφησε πίσω της, καθώς και την εμπειρία που έχουμε αποκτήσει από τις μεγάλες καταστροφές στη Μάνδρα και στο Μάτι Αττικής, είναι πλέον προφανής η ανάγκη δημιουργίας έξυπνων συστημάτων προειδοποίησης των πολιτών σχετικά με εκδήλωση και εξέλιξη έντονων/επικίνδυνων φαινομένων.