Στους -2.5 °C η θερμοκρασία το πρωί των Χριστουγέννων, Τετάρτη 25 Δεκεμβρίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2024, 09:30

Στους -2.5 °C έπεσε η θερμοκρασία το πρωί των Χριστουγέννων, Τετάρτη 25/12. Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του meteo.gr  / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, η ελάχιστη (-2.5 °C) σημειώθηκε στο Τέροβο Ιωαννίνων. Στον σχετικό πίνακα παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί του δικτυού που κατέγραψαν τις χαμηλότερες θερμοκρασίες το πρωί των Χριστουγέννων, Τετάρτη 25/12.

Μεγάλα ύψη βροχής σε Δυτική Κρήτη, νησιά Ανατολικού Αιγαίου και Δωδεκάνησα έως τις 15:00 της Τρίτης 24/12/2024

Σύνταξη /Επιμέλεια: Στρατής Βουγιούκας, Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 2024, 15:15

Σε εξέλιξη βρίσκεται το κύμα κακοκαιρίας κατά τη διάρκεια της Τρίτης 24/12 και σε συμφωνία με τα προγνωστικά στοιχεία του meteo.gr/ Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, μεγάλα ύψη βροχής έχουν καταγραφεί έως τις 15:00 στο νομό Χανίων, στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και στα Δωδεκάνησα.

Στον χάρτη αποτυπώνονται τα ημερήσια ύψη βροχόπτωσης έως τις 15:00 το απόγευμα της Τρίτης 24/12 όπως αυτά καταγράφηκαν από 527 μετεωρολογικούς σταθμούς του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, ενώ  επισημαίνονται τα 10 μεγαλύτερα από αυτά.

Μεταβολή του καιρού από το μεσημέρι της Δευτέρας 23/12 - Κακοκαιρία διαρκείας τις ημέρες των Χριστουγέννων

Σύνταξη άρθρου: Στρατής Βουγιούκας, Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου 2024, 10:00

Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, οι βροχές που εκδηλώνονται τις πρωινές ώρες της Δευτέρας 23/12 αναμένεται προοδευτικά να ενταθούν και συνοδευόμενες από καταιγίδες να επεκταθούν μέχρι το απόγευμα σχεδόν στο σύνολο της χώρας. Τα φαινόμενα θα είναι τοπικά ισχυρά.

Από αργά το βράδυ μέτωπο καταιγίδων εκτεινόμενο από τη Θράκη έως την Κρήτη θα διασχίσει το Αιγαίο δίνοντας ισχυρά φαινόμενα κυρίως στη Θράκη και στα νησιά του Βόρειου και Ανατολικού Αιγαίου, ενώ τη νύχτα προς Τρίτη 24/12 ισχυρά φαινόμενα θα επηρεάσουν τα Δωδεκάνησα.

Καταιγίδες θα εκδηλωθούν τις απογευματινές ώρες στο νομό Αττικής και στην πόλη της Αθήνας.

Χιονοπτώσεις θα εκδηλωθούν αρχικά στα βόρεια και βορειοδυτικά ορεινά, και προοδευτικά από το απόγευμα σε ορεινά τμήματα της υπόλοιπης ηπειρωτικής, καθώς και σε περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Ηπείρου με χαμηλότερο υψόμετρο.

Στους προγνωστικούς χάρτες που ακολουθούν αποτυπώνεται με μπλε αποχρώσεις η εκτιμώμενη κατανομή των βροχοπτώσεων και με ροζ αποχρώσεις η  εκτιμώμενη κατανομή των χιονοπτώσεων. Οι χάρτες αναφέρονται στα διαστήματα Δευτέρα 23/12, 11:00 - 14:00, Δευτέρα 23/12, 20:00 - 23:00, και Τρίτη 24/12, 02:00 - 05:00.

Υπενθυμίζουμε ότι η υπηρεσία μας ROADS παρέχει προγνώσεις σχετικά με κατάσταση του οδικού δικτύου της χώρας.

Παράλληλα, από το απόγευμα της Δευτέρας 23/12, οι άνεμοι σε ολόκληρη τη χώρα θα παρουσιάσουν σημαντική ενίσχυση με τις εντάσεις του να φτάνουν τα 7 μποφόρ και τοπικά στο Αιγαίο τα 8 μποφόρ. Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται οι εκτιμώμενες μέγιστες ριπές του ανέμου τις βραδινές ώρες της Δευτέρας 23/12. Όπως φαίνεται, άνεμοι δυτικών διευθύνσεων με ριπές 90-100 km/h θα πνέουν στη Δυτική Ελλάδα και άνεμοι νοτίων διευθύνσεων με ριπές 90-100 km/h στο Αιγαίο.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία νέες διαδοχικές ατμοσφαιρικές διαταραχές θα επηρεάσουν τη χώρα τις επόμενες ημέρες, για τις οποίες θα ακολουθήσουν νέες ανακοινώσεις.

Νεότερα προγνωστικά στοιχεία για τις χιονοπτώσεις του διημέρου Δευτέρα 23/12 - Τρίτη 24/12

Σύνταξη άρθρου: Στρ. Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου 2024, 17:45

Σύμφωνα και με τα νεότερα προγνωστικά στοιχεία του meteo.gr / ΕΑΑ, χιονοπτώσεις αναμένεται να εκδηλωθούν τις βραδινές ώρες της Δευτέρας 23/12 και κατά τη διάρκεια της Τρίτης 24/12 σε ορεινά τμήματα της ηπειρωτικής χώρας και της Κρήτης, καθώς και σε περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Ηπείρου με χαμηλότερο υψόμετρο.

Στον προγνωστικό χάρτη αποτυπώνεται η γεωγραφική κατανομή και το εκτιμώμενο αθροιστικό ύψους χιονιού στη χώρα μέχρι το πέρας της Τρίτης 24/12.

Υπενθυμίζουμε ότι η υπηρεσία μας ROADS παρέχει προγνώσεις σχετικά με κατάσταση του οδικού δικτύου της χώρας.

Υψηλές θερμοκρασίες στα νότια τμήματα της χώρας την Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2024

Σελίδα άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2024, 19:30

Υψηλές θερμοκρασίες σημειώθηκαν στα νότια τμήματα της χώρας. Στην Κρήτη και στα Νότια Δωδεκάνησα η μέγιστη ξεπέρασε κατά τόπους τους 17 °C. Όπως φαίνεται στον σχετικό πίνακα που παρουσιάζει τους 8 αυτόματους μετεωρολογικούς σταθμούς του δικτύου του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών που κατέγραψαν τις υψηλότερες θερμοκρασίες την Κυριακή 22/12, η μέγιστη σημειώθηκε στην Ιεράπετρα και ήταν ίση με 19.6 °C. Ακολούθησαν ο Λέντας Ηρακλείου (18.6°C) και το Σίσι Λασιθίου (18.1°C).

Σημαντικές βροχοπτώσεις και πολύ ισχυρές ριπές ανέμου το Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2024, 19:30

Σημαντικές βροχοπτώσεις, καταιγίδες και ενισχυμένοι άνεμοι ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά της κακοκαιρίας που έπληξε τη χώρα από το μεσημέρι της Παρασκευής 20/12, με τις περισσότερες περιοχές να επηρρεάζονται το Σάββατο 21/12. Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, το μεγαλύτερο ύψος βροχής για το Σάββατο 21/12 (έως τις 19:00 περίπου) καταγράφηκε στην Τέρπυλλο Κιλκίς και είναι ίσο με 51.8 χιλιοστά. Στον χάρτη της εικόνας που ακολουθεί παρουσιάζεται η κατανομή του υετού για το Σάββατο 21/12 καθώς και οι 8 σταθμοί με τα μεγαλύτερα ύψη.

Σε ότι αφορά τους ανέμους, στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι σταθμοί του δικτύου που κατέγραψαν τις ισχυρότερες ριπές. Όπως φαίνεται σε αυτόν, η ισχυρότερη ριπή, έως τις 19:00 περίπου του Σαββάτου 21/12 καταγράφηκε στην Παξιμάδα Καρύστου (118 χλμ/ώρα) ενώ τα 100 χλμ/ώρα ξεπεράστηκαν και στην Ανάφη (103 χλμ/ώρα).

Μεταβολή του καιρού από το μεσημέρι της Παρασκευής 20 Δεκεμβρίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Παρασκευή 20 Δεκεμβρίου 2024, 11:00

Μεταβολή θα παρουσιάσει ο καιρός από το μεσημέρι της Παρασκευής 20/12. Βαρομετρικό χαμηλό, κινούμενο ανατολικά θα επηρεάσει τον καιρό της χώρας έως και το Σαββάτο 21/12. Σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, τα κυριότερα χαρακτηριστικά του καιρού έως το Σάββατο 21/12 θα είναι:

• οι ισχυρές κατά τόπους βροχές και καταιγίδες
• η ενίσχυση των ανέμων, κυρίως το Σάββατο 21/12

Πιο αναλυτικά, βροχές και καταιγίδες αναμένονται την Παρασκευή 20/12 κυρίως στα δυτικά τμήματα της χώρας, οι οποίες από το βράδυ θα επεκταθούν στην υπόλοιπη χώρα. Τα φαινόμενα κατά τόπους θα είναι ισχυρά. Χιονοπτώσεις θα σημειωθούν κυρίως σε ορεινές περιοχές των κεντρικών και βορείων ηπειρωτικών από αργά το βράδυ της Παρασκευής 20/12. Σε ότι αφορά τους ανέμους, ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται από τις πρώτες ώρες έως το απόγευμα του Σαββάτου 21/12 στο Νότιο Ιόνιο, στα νότια τμήματα της  Πελοποννήσου, στη θάλασσα των Κυθήρων και στο Νότιο Αιγαίο όπου οι άνεμοι θα φτάνουν κατά τόπους τα 8 μποφόρ. Τέλος η θερμοκρασία θα παρουσιάσει πτώση και το Σάββατο 21/12 δεν θα ξεπεράσει τους 9-10°C στα βόρεια ηπειρωτικά ενώ στα υπόλοιπα ηπειρωτικά θα φτάσει τους 13-15 °C, με εξαίρεση την Κρήτη και τα Δωδεκάνησα όπου κατά τόπους θα φτάσει τους 17-19 °C.

Στους χάρτες που ακολουθούν παρουσιάζεται ο υετός, ο άνεμος και οι θέσεις των βαρομετρικών χαμηλών όπως αυτά αναμένονται αργά το βράδυ της Παρασκευής 20/12, τις πρώτες ώρες του Σαββάτου 21/12 καθώς και το πρωί του Σαββάτου 21/12.

Ο υετός, ο άνεμος και οι θέσεις των βαρομετρικών χαμηλών όπως αυτά αναμένονται αργά το βράδυ της Παρασκευής 20/12

Ο υετός, ο άνεμος και οι θέσεις των βαρομετρικών χαμηλών όπως αυτά αναμένονται τις πρώτες ώρες του Σαββάτου 21/12

Ο υετός, ο άνεμος και οι θέσεις των βαρομετρικών χαμηλών όπως αυτά αναμένονται το πρωί του Σαββάτου 21/12

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, ένα νέο βαρομετρικό χαμηλό θα προσεγγίσει τη χώρα τη Δευτέρα 23/12, προκαλώντας νέο κύμα κακοκαιρίας.

Ξεπέρασε τους 20 °C η θερμοκρασία το μεσημέρι της Πέμπτης 19 Δεκεμβρίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Παρασκευή 19 Δεκεμβρίου 2024, 16:30

Ξεπέρασε στους 20 °C η θερμοκρασία το μεσημέρι της Πέμπτης 19/12. Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του meteo.gr  / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, η μέγιστη της ημέρας σημειώθηκε στην Παλαιοχώρα Χανίων (20.6 °C) και ακολούθησαν ο Λέντας Ηρακλείου (20.2°C) και το Πετροκεφάλι Ηρακλείου (20.1°C). Στον σχετικό πίνακα παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί του δικτυού που κατέγραψαν τις χαμηλότερες θερμοκρασίες το μεσημέρι της Πέμπτης 19/12.

Η έκταση της χιονοκάλυψης στην Ελλάδα - 16 Δεκεμβρίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Γ. Κύρος, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α - Πεντέλη, Τετάρτη 18 Δεκεμβρίου 2024, 15:45

Τα νεότερα δορυφορικά δεδομένα για τη χιονοκάλυψη στη χώρα μας στις 16/12 δείχνουν ότι περίπου το 4% της χερσαίας έκτασης της Ελλάδας καλύπτονται με χιόνι, κάτι που σημαίνει ότι το ποσοστό χιονοκάλυψης είναι κάτω από τον μέσο όρο της περιόδου 2004-2023 για το δεύτερο 10ήμερο του Δεκεμβρίου. Τα τελευταία προγνωστικά στοιχεία της Τετάρτης 18/12 δείχνουν ότι μέχρι τα Χριστούγεννα αναμένεται να σημειωθούν αξιόλογες χιονοπτώσεις στα ορεινά και η έκταση της χιονοκάλυψης προβλέπεται να πλησιάσει τον μέσο όρο της περιόδου 2004-2023.

Το παρακάτω γράφημα δείχνει αριστερά την κατανομή της χιονοκάλυψης με λευκό χρώμα και δεξιά παρουσιάζεται η χρονοσειρά των δορυφορικών καταγραφών τον φετινό χειμώνα (κόκκινη διακεκομμένη γραμμή) και οι αντίστοιχες μέσες ημερήσιες τιμές (λευκή γραμμή) που υπολογίστηκαν από τα δεδομένα της περιόδου 2004-2023.

Κάτω από τους -3 °C η θερμοκρασία το πρωί της Τετάρτης 18 Δεκεμβρίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τετάρτη 18 Δεκεμβρίου 2024, 09:45

Κάτω από στους -3 °C έπεσε η θερμοκρασία το πρωί της Τετάρτης 18/12. Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του meteo.gr  / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, η ελάχιστη σημειώθηκε στον Νέο Καύκασο (-3.6 °C) και ακολούθησαν το Οχυρό Νευροκοπίου (-3.2°C) και τα Γρεβενά (-3.1°C). Στον σχετικό πίνακα παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί του δικτυού που κατέγραψαν τις χαμηλότερες θερμοκρασίες το πρωί της Τετάρτης 18/12.

Στους -4.9 °C η θερμοκρασία το πρωί της Τρίτης 17 Δεκεμβρίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τρίτη 17 Νοεμβρίου 2024, 09:30

Στους -4.9 °C έπεσε η θερμοκρασία το πρωί της Τρίτης 17/12. Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του meteo.gr  / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, η ελάχιστη σημειώθηκε στο Οχυρό Νευροκοπίου (-4.9 °C) και ακολούθησαν το Νευροκόπι (-4.6 °C) και το Μαυρολιθάρι Φωκίδας (-3.9 °C) . Στον σχετικό πίνακα παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί του δικτυού που κατέγραψαν τις χαμηλότερες θερμοκρασίες το πρωί της Τρίτης 17/12.

Σημαντικές βροχοπτώσεις στην Κρήτη τη Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2024, 19:00

Βροχοπτώσεις και μεγάλα ύψη βροχής καταγράφηκαν στην Κρήτη τη Δευτέρα 16/12. Σύμφωνα με το δίκτυο αυτομάτων μετεωρολογικών σταθμών του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, τα μεγαλύτερα ύψη βροχής καταγράφηκαν στα βόρεια τμήματα των νομών Χανίων και Ηρακλείου. Το μέγιστο ύψος βροχόπτωσης, έως τις 18:30 περίπου, σημειώθηκε στους Άγιους Πάντες Χανίων και ήταν ίσο με 83 χιλιοστά. Στον σχετικό πίνακα παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί του δικτύου που κατέγραψαν τα μεγαλύτερα ύψη βροχής έως τις 18:30 περίπου της Δευτέρας 16/12.

Μεγάλα ύψη βροχής στα δυτικά και στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου – 29 μετεωρολογικοί σταθμοί του ΕΑΑ/meteo.gr κατέγραψαν ύψος βροχής μεγαλύτερο των 40 mm  

Σύνταξη άρθρου: Ι. Κωλέτσης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Κυριακή 15 Δεκεμβρίου 2024, 19:15

Μεγάλα ύψη βροχής σημειώθηκαν στα δυτικά τμήματα της χώρας και στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου το Σαββατοκύριακο 14/12 και 15/12, επαληθεύοντας τις περιοχές με τα έντονα φαινόμενα, όπως αυτές επισημάνθηκαν στην τελευταία καιρική ανακοίνωση του Meteo.gr. Οι περιοχές αυτές παρουσιάζονται ευδιάκριτα στη χρωματική κλίμακα ύψους βροχής του παρακάτω Χάρτη, όπου σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, 29 μετεωρολογικοί σταθμοί κατέγραψαν ύψος βροχής άνω των 40 mm*, κατά τη διάρκεια του διημέρου.

Το μεγαλύτερο ύψος βροχής από το Σάββατο 14/12 έως τις απογευματινές ώρες της Κυριακής 15/12, σημειώθηκε στο Αχλαδόκαστρο Ναυπακτίας με 92.6 mm.    

Χάρτης. Χάρτης ύψους βροχής για το διήμερο από Σάββατο 14/12 έως και Κυριακή 15/12 (απογευματινές ώρες), όπως αυτές  καταγράφηκαν από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr.   

* Το 1 mm βροχής αντιστοιχεί σε όγκο ενός λίτρου νερού σε επιφάνεια 1 m², ή εναλλακτικά 1 τόνου νερού σε επιφάνεια 1 στρέμματος.

Πρόσκαιρη αλλαγή του καιρού με βροχές και τοπικά έντονες καταιγίδες, ισχυρούς ανέμους και πτώση της θερμοκρασίας

Σύνταξη άρθρου: Ι. Κωλέτσης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Σάββατο 14 Δεκεμβρίου 2024, 14:45

Αλλαγή του καιρού αναμένεται από τις απογευματινές ώρες του Σαββάτου 14/12 και από τα δυτικά με βροχές και τοπικά έντονες καταιγίδες. Τα φαινόμενα έως το τέλος της Κυριακής 15/12, θα επεκταθούν βαθμιαία ανατολικά και θα επηρεάσουν κατά τόπους το μεγαλύτερο τμήμα της χώρας μας, ενώ θα εξασθενήσουν σημαντικά στα δυτικά.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, για το Σάββατο 14/12 προβλέπονται βροχές στο Ιόνιο και στην Ήπειρο, που γρήγορα θα ενταθούν, θα εκδηλωθούν καταιγίδες και θα επεκταθούν στα υπόλοιπα δυτικά και βόρεια τμήματα. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, τα φαινόμενα σταδιακά θα επεκταθούν ανατολικότερα, ενώ στα δυτικά θα εξασθενήσουν.

Την Κυριακή 15/12 αναμένονται τοπικές βροχές σε μεγάλο τμήμα της χώρας, ενώ καταιγίδες κατά τόπους έντονες θα επηρεάσουν τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, τις Κυκλάδες και αργότερα πιθανόν τα Δωδεκάνησα.

Στον παρακάτω Χάρτη, δίνεται το εκτιμώμενο αθροιστικό ύψος βροχής από το Σάββατο 14/12 έως τις βραδινές ώρες της Κυριακής 15/12/2024.

Χάρτης. Εκτιμώμενο αθροιστικό ύψος βροχής σε χιλιοστά από το Σάββατο 14/12 έως και την Κυριακή 15/12/2024 (48 ώρες συνολικά), όπως υπολογίζεται από το αριθμητικό μοντέλο πρόγνωσης καιρού του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.g.

Επιπλέον, θα πρέπει να επισημανθούν:

• οι τοπικές χαλαζοπτώσεις το Σάββατο 14/12 στο Ιόνιο και την Κυριακή 15/12 στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου
• η σημαντική ενίσχυση των νοτίων ανέμων το Σάββατο 14/12 στο Ιόνιο και την Κυριακή 15/12 στο Βόρειο Αιγαίο που θα πνέουν ισχυροί 6 μποφόρ, ενώ τις βραδινές ώρες της Κυριακής 15/12 στο Βορειοδυτικό Αιγαίο θα στραφούν σε βορειοδυτικούς ισχυρούς 6 μποφόρ
• η σημαντική πτώση της θερμοκρασίας την Κυριακή 15/12, όπου θα γίνει ιδιαίτερα αισθητή αρχικά στα βόρεια και στη συνέχεια στα υπόλοιπα ανατολικά τμήματα.

Θερμή επιβάρυνση και ανθρώπινη υγεία: 8 σημαντικά αποτελέσματα/διδάγματα από το ερευνητικό έργο HEAT-ALARM  

Σύνταξη άρθρου: Χ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος, Β. Κοτρώνη

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Πέμπτη 13 Δεκεμβρίου 2024, 16:00

Η θερμική επιβάρυνση λόγω ζέστης αποτελεί σοβαρή απειλή για την ανθρώπινη υγεία. Το καινοτόμο ερευνητικό έργο HEAT-ALARM, υποστηριζόμενο από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ) εστίασε στην αντιμετώπιση αυτής πρόκλησης. Στη συνέχεια, παρατίθενται 8 σημαντικά αποτελέσματα/διδάγματα αυτής της ερευνητικής προσπάθειας.

1. Πληθυσμιακές διαφοροποιήσεις όσον αφορά τη θερμή επιβάρυνση

Η θερμή επιβάρυνση χαρακτηρίζεται από σημαντική μεταβλητότητα μεταξύ διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων, καθώς πέραν των μετεωρολογικών συνθηκών (θερμοκρασία και υγρασία του αέρα, ακτινοβολία και ταχύτητα του ανέμου) επηρεάζεται και από ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά (ηλικία, φύλο, ύψος, βάρος) και από το επίπεδο μεταβολικής δραστηριότητας και ρουχισμού. Εξελιγμένοι βιομετεωρολογικοί δείκτες, όπως ο mPET (modified Physiologically Equivalent Temperature) που χρησιμοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου, μπορούν να αποτυπώσουν αυτή την μεταβλητότητα.

Πίνακας 1. Κατηγοριοποίηση της ανθρώπινης θερμικής αίσθησης και επιβάρυνσης με βάση τις τιμές του δείκτη mPET.

2. Βραχυπρόθεσμος εγκλιματισμός

Το ανθρώπινο σώμα ενεργοποιεί διάφορους θερμο-φυσιολογικούς μηχανισμούς προσαρμογής όταν εκτίθεται συνεχόμενα σε ένα θερμό περιβάλλον, ώστε να ανταπεξέλθει στη θερμή επιβάρυνση. Αυτή η θερμο-φυσιολογική προσαρμογή, γνωστή και ως εγκλιματισμός, είναι κρίσιμη για την αξιόπιστη αξιολόγηση των επιπέδων θερμής επιβάρυνσης και των σχετικών κινδύνων για την υγεία.

3. Αύξηση του αριθμού ημερών με ισχυρή θερμή επιβάρυνση (1991-2020)

Λαμβάνοντας υπόψη τον βραχυπρόθεσμο εγκλιματισμό και την μεταβλητότητα της θερμής επιβάρυνσης μεταξύ διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων, διαπιστώθηκε μια γενικά στατιστικά σημαντική αυξητική τάση στον αριθμό των ετήσιων ημερών με ισχυρή θερμή επιβάρυνση στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδα. Ενδεικτικά, οι κάτοικοι της Αθήνας βίωσαν από περίπου 13 (ενήλικες) έως και περίπου 18 (ηλικιωμένοι) περισσότερες ημέρες με ισχυρό θερμός στρες το 2020 σε σχέση με το 1991.

4. Εκτιμήσεις του ρίσκου θνησιμότητας λόγω θερμής επιβάρυνσης

Η αποτίμηση της σχέσης μεταξύ θερμής επιβάρυνσης και υγείας, χρησιμοποιώντας τον δείκτη mPET, δεδομένα θνησιμότητας και ένα πρότυπο ιεραρχικό στατιστικό μοντέλο, ανέδειξε ότι:

• Το υψηλό ρίσκο εμφάνισης θερμοπληξίας σχετίζεται με παρατεταμένη έκθεση (> 6 ώρες) σε ισχυρή θερμή επιβάρυνση κατά τη διάρκεια της ημέρας.

• Το φύλο (γυναίκες) και η ηλικία (ηλικιωμένοι) αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες αύξησης του ρίσκου θνησιμότητας λόγω θερμικής επιβάρυνσης.

• Οι εργαζόμενοι/ες σε εξωτερικό περιβάλλον εκτίθενται σε επιβαρυντικές συνθήκες θερμικής καταπόνησης, ακόμη και σε ημέρες χωρίς έντονα φαινόμενα ζέστης.

5. Πιλοτική εφαρμογή συστήματος προειδοποίησης

Το βιομετεωρολογικό σύστημα HEAT-ALARM εφαρμόστηκε πιλοτικά κατά την περίοδο Μαΐου – Οκτωβρίου 2024. Πιο συγκεκριμένα, με την παροχή καθημερινών βιομετεωρολογικών προγνώσεων για τις επόμενες τρεις ημέρες, αξιολογούνταν ο βαθμός και η επικινδυνότητα της θερμής επιβάρυνσης για τη ανθρώπινη υγεία σε κάθε περιφερειακή ενότητα της Ελλάδας, όπως φαίνεται στους ενδεικτικούς χάρτες παρακάτω.

Εικόνα 1. Παράδειγμα χαρτών προειδοποίησης για τις 17 και 18 Ιουλίου 2024.

6. Προκαταρτική αξιολόγηση

H προκαταρκτική αξιολόγηση αυτής της πιλοτικής εφαρμογής από τον Μάιο έως τον Αύγουστο του 2024 υποδεικνύει μια ικανοποιητική απόδοση του συστήματος όσον αφορά την αναγνώριση ημερών υψηλού κινδύνου. Συνολικά, ο αριθμός των προειδοποιήσεων για τον ενήλικο πληθυσμό κυμάνθηκε από 1 (Κυκλάδες) έως 56 (Μεσσηνία) από τον Μάιο έως τον Αύγουστο, όπως απεικονίζεται στον παρακάτω χάρτη. Ο συνολικά υψηλός αριθμός προειδοποιήσεων αντικατοπτρίζει τις εξαιρετικά δυσμενείς βιομετεωρολογικές συνθήκες που βίωσε η Ελλάδα το καλοκαίρι του 2024.

Εικόνα 2. Συνολικός αριθμός προειδοποιήσεων με τουλάχιστον μέτριο επίπεδο επικινδυνότητας ανά περιφερειακή ενότητα για την περίοδο Μάιος - Οκτώβριος 2024. Τα πιο ανοιχτά χρώματα υποδεικνύουν χαμηλό αριθμό προειδοποιήσεων (π.χ. Αιγαίο), ενώ τα πιο σκούρα χρώματα υποδεικνύουν υψηλό αριθμό προειδοποιήσεων (π.χ. Πελοπόννησος).

7. Ανοιχτά δεδομένα

Υποστηρίζοντας την ανοιχτή επιστήμη, το σύνολο των ερευνητικών αποτελεσμάτων και των τεχνικών εκθέσεων του έργου είναι ελεύθερα διαθέσιμα στην κοινότητα HEAT-ALARM στο Zenodo (https://zenodo.org/communities/heat-alarm) και στην Open Science πλατφόρμα του έργου (https://osf.io/q57re/), συμπεριλαμβάνοντας ένα εγχειρίδιο διάχυσης των προειδοποιήσεων, προκειμένου αυτές να φτάνουν στις ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες και να εφαρμόζονται ενεργά μέτρα προστασίας αυτών.

8. Κοινωνικός αντίκτυπος

Με την ολοκλήρωση του έργου HEAT-ALARM, δύο από τα βασικά εργαλεία για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της θερμής επιβάρυνσης στην ανθρώπινη υγεία – το Σύστημα Προειδοποίησης και το Εγχειρίδιο Διάχυσης Προειδοποιήσεων – είναι διαθέσιμα για πρώτη φορά στη χώρα μας. Η λειτουργία, η περαιτέρω ανάπτυξη και η αξιολόγηση του βιομετεωρολογικού συστήματος προειδοποίησης HEAT-ALARM θα συνεχιστούν και κατά τη θερμή περίοδο του 2025, με τη στήριξη της μονάδας METEO του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.