Σημαντική μείωση της πιθανότητας χιονόστρωσης ανήμερα Χριστουγέννων στην Ελλάδα σε σχέση με την περίοδο 1991-2000

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Ι. Μασλουμίδης, Γ. Κύρος, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, Παρασκευή 22 Δεκεμβρίου 2023, 12:00

Η περίοδος των Χριστουγέννων είναι συνυφασμένη με χιονισμένα τοπία σε χώρες βορειότερου γεωγραφικού πλάτους από τη χώρα μας, όμως στο παρελθόν δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που το χιόνι παρέμενε στο έδαφος ανήμερα των Χριστουγέννων σε περιοχές με χαμηλό υψόμετρο της Ελλάδας.

Ο πρώτος χάρτης δείχνει την πιθανότητα χιονοκάλυψης στις 25 Δεκεμβρίου, βάση των δεδομένων αριθμητικού μοντέλου της ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Copernicus από το 1991 μέχρι σήμερα. Παρατηρούμε ότι στην Πίνδο πάνω από το 80 % των ετών την περίοδο 1991-2022 το χιόνι κάλυπτε την οροσειρά, όπως και τις υπόλοιπες ορεινές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και τον Όλυμπο. Στις υπόλοιπες περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας η πιθανότητα χιονοκάλυψης είναι 30-50 % και στην Κεντρική Μακεδόνια το ποσοστό πέφτει κάτω από το 20 %. Μεγάλες χωρικές διαφορές παρατηρούνται στη Θεσσαλία, στην Ανατολική Μακεδονία και την Θράκη, όπου η πιθανότητα χιονοκάλυψης είναι από 0-5 % σε παραθαλάσσια τμήματα, έως 30 % σε ημιορεινές περιοχές. 

Χάρτης 1. Πιθανότητα χιονοκάλυψης στην Ελλάδα (%) την περίοδο 1991-2022 βάσει των δεδομένων CERRA-Land από την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus. 

Η πιο εκταταμένη χιονοκάλυψη ανήμερα των Χριστουγέννων σημειώθηκε το 2001 όταν πάνω από το 60 % της χερσαίας έκτασης της χώρας μας ήταν καλυμμένο με χιόνι. Αντίθετα, η πιο περιορισμένη χιονοκάλυψη παρατηρήθηκε πέρυσι τα Χριστούγεννα του 2022. 

Αναλύοντας τα ίδια δεδομένα χιονοκάλυψης ανά δεκαετία, παρατηρούμε ότι κατά την περίοδο 2011-2020 το ποσοστό μείωσης της χιονοκάλυψης σε σχέση με τις δεκαετίες 1991-2000 και 2001-2010 είναι σημαντικό. Ειδικότερα, την περιόδο 2011-2020 τη μεγαλύτερη μείωση παρατηρούμε στη Δυτική Μακεδονία, όπου η χιονοκάλυψη ανήμερα των Χριστουγέννων έχει μειωθεί έως και 50 % την τελευταία δεκαετία, σε σχέση με την περίοδο 1991-2000. Σε όλες τις ορεινές περιοχές της χώρας μας παρατηρείται μείωση της πιθανότητας χιονοκάλυψης, όχι μόνο τα Χριστούγεννα, αλλά γενικότερα τους χειμερινούς μήνες. 

Χάρτης 2. Μεταβολή της πιθανότητας χιονοκάλυψης στην Ελλάδα (%) την περίοδο 2011-2020 σε σχέση με την περιόδο 1991-2000, βάσει των δεδομένων CERRA-Land από την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus. 

Φέτος η έκταση της χιονοκάλυψης που θα έχουμε τα Χριστούγεννα θα είναι λίγο χαμηλότερα από τον μέσο όρο των τελευταίων 10 ετών, δηλαδή μόνο στα ορεινά άνω των 1.000 μ υψόμετρο, αλλά αρκετά περιορισμένη σε σχέση με την περίοδο 1991-2010.  

Η εργασία αυτή χρηματοδοτείται από το European Climate Foundation στο πλαίσιο του έργου SNOWCLIM (ECF-G-2308-66609).