Δελτίο καιρού για Σάββατο 18/1

Υπό το πέπλο πυκνής ομίχλης ξύπνησε σήμερα η Θεσσαλονίκη και κυρίως τα ανατολικά της πόλης, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν προβλήματα σε πτήσεις από την πολύ περιορισμένη ορατότητα στο αεροδρόμιο Μακεδονία.

Συγκεκριμένα, νωρίς το πρωί η Ολυμπιακή ανακοίνωσε την καθυστέρηση κατά δύο ώρες στην πρωινή πτήση της από Αθήνα και το «Ελ. Βενιζέλος» προς τον αερολιμένα της Θεσσαλονίκης, λόγω των καιρικών συνθηκών. Έτσι, η πτήση της εταιρείας που ήταν προγραμματισμένη να αναχωρήσει στις 7:00 θα ξεκινούσε στις 9:00. Ωστόσο, η συγκεκριμένη πτήση τελικά ακυρώθηκε εξαιτίας της περιορισμένης ορατότητας στο Μακεδονία.

Μία ακόμη πτήση, αυτή της Turkish Airlines από Κωνσταντινούπολη, ακυρώθηκε, ενώ η πρωινή πτήση της Ryanair από Ρώμη για Θεσσαλονίκη παρέκκλινε και θα προσγειωθεί στο αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος». Παράλληλα, μία πτήση από το Ηράκλειο για τη Θεσσαλονίκη, και πάλι της Ολυμπιακής, μετατέθηκε για 45 λεπτά και παραμένει άγνωστο αν και αυτή ακυρωθεί, εφόσον δεν αλλάξουν οι καιρικές συνθήκες στον αερολιμένα Μακεδονία.

Η επίτευξη των στόχων για μηδενικές εκπομπές αερίων απαιτεί επενδύσεις, όχι μόνο στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά και στον εξηλεκτρισμό των μεταφορών και της θέρμανσης, στην ενέργεια με βάση το υδρογόνο και στις υποδομές «έξυπνων δικτύων». Αυτό προκύπτει από την 54η έκδοση της έρευνας της EY, Renewable Energy Country Attractiveness Index(RECAI). H Kίνα παραμένει στην κορυφή της κατάταξης, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στην 31η θέση, χάνοντας μία θέση σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο.

Η έκθεση επισημαίνει ότι η αξιοποίηση βασικών τεχνολογιών, όπως οι αποκεντρωμένες πηγές ενέργειας, τα ηλεκτρικά οχήματα, και τα συστήματα ανταπόκρισης στη ζήτηση και αποθήκευσης ενέργειας, θα επιταχυνθεί στο μέλλον. Προβλέπει, επίσης, ότι, για να υλοποιηθεί το σενάριο βιώσιμης ανάπτυξης του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές θα πρέπει να διπλασιαστούν - από τα 300 δις δολάρια για το 2018, περίπου στα 600 δισ. δολάρια ετησίως - ώστε, μέχρι το 2050, να αγγίζουν τα 18,6 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Η Κίνα παραμένει στην κορυφή του Δείκτη της έκθεσης, κυρίως λόγω του ύψους των επενδύσεων που πραγματοποιούνται στη χώρα, παρά την επιβράδυνση της τάξης του 39% που καταγράφηκε το πρώτο εξάμηνο του 2019, εξαιτίας της στροφής από το καθεστώς Εγγυημένων Τιμών (Feed-in Tariffs) σε καθεστώς Ανταγωνιστικών Διαδικασιών (auctions) για τα νέα έργα αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Οι ΗΠΑ διατηρούν τη δεύτερη θέση, καθώς τα υπό εκτέλεση έργα υπεράκτιας αιολικής ενέργειας ενισχύουν τις μελλοντικές προοπτικές της αγοράς, ενώ οι αγορές ηλιακής και χερσαίας αιολικής ενέργειας συνεχίζουν να επωφελούνται από τις φοροαπαλλαγές (tax credit subsidies). Παρά την αβεβαιότητα που δημιουργεί το Brexit, το Ηνωμένο Βασίλειο αναρριχήθηκε στην έβδομη θέση του Δείκτη, με τις ανταγωνιστικές διαδικασίες για έργα υπεράκτιας αιολικής ενέργειας να δημιουργούν την προοπτική για παραγωγή ενέργειας χωρίς επιδοτήσεις. Ανοδική τάση στην κατάταξη του σχετικού Δείκτη παρουσιάζουν η Ισπανία και το Βιετνάμ, κυρίως λόγω της ενίσχυσης των αγορών ηλιακής ενέργειας, καθώς και η αναζωογονημένη πολωνική αγορά, η οποία εισέρχεται στην κατάταξη των κορυφαίων 40 χωρών, έπειτα από μερικά δύσκολα χρόνια.

Η έκθεση εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο ο κλάδος της ενέργειας μπορεί να εκμεταλλευθεί τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται από τη μετάβαση σε ένα μοντέλο με μηδενικούς ρύπους, καθώς και τα εμπόδια που θα πρέπει να ξεπεραστούν. Για παράδειγμα, μια στροφή στο μοντέλο yieldco – κατά το οποίο μια νέα εταιρεία, με σταθερές ταμειακές ροές, προχωρά σε δημόσια εγγραφή – θα μπορούσε να συμβάλλει στην προσέγγιση μεταξύ των εταιρειών ενέργειας και των επενδυτών. Αυτό θα επέτρεπε την αντιστοίχιση των σημαντικών δεξαμενών κεφαλαίων με τους κατασκευαστές των συστημάτων ενέργειας που είναι αναγκαία για την επίτευξη των στόχων μηδενικών εκπομπών.

Στην πρόσφατη κατάταξη, η Ελλάδα καταλαμβάνει την 31η θέση του Δείκτη, υποχωρώντας μια θέση σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.

Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, ο κ. Τάσος Ιωσηφίδης, εταίρος και επικεφαλής του Τμήματος Χρηματοοικονομικών Συμβούλων της ΕΥ Ελλάδος, αναφέρει: «Τα τελευταία χρόνια η θέση της Ελλάδας στον Δείκτη έχει κυμανθεί μεταξύ της 28ης και της 40ης θέσης. Η πρόσφατη απόφαση για πλήρη απολιγνιτοποίηση μέχρι το 2028 θα δώσει αναμφίβολα ώθηση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Παράλληλα, όμως, είναι επιτακτική ανάγκη, τόσο για οικονομικούς όσο και για περιβαλλοντικούς λόγους, να εντείνουμε τις προσπάθειές μας για τη βελτίωση των επιδόσεων της χώρας, ενισχύοντας το νομοθετικό και ρυθμιστικό πλαίσιο».

Η Αθήνα και το Μιλάνο είναι δύο πόλεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου σχεδόν τα τρία τέταρτα (πάνω από το 70%) των επιβλαβών ρύπων οξειδίου του αζώτου προέρχονται από τα οχήματα και τις μεταφορές. Το ποσοστό αυτό είναι πολύ μεγαλύτερο από το μέσο όρο (47%) σε 30 μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις, ενώ σε κάποιες όπως η Λισαβόνα είναι μόνο 20%.

Αυτό προκύπτει από μελέτη του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που εκτιμά ότι οι συγκεντρώσεις του μονοξειδίου και του διοξειδίου του αζώτου στις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης όπως η Αθήνα θα μπορούσαν να μειωθούν έως 40% με τα κατάλληλα μέτρα, όσον αφορά τη μετακίνηση των οχημάτων. Περίπου το 15% της μείωσης μπορεί να προέλθει από τους περιορισμούς στα παλαιότερα πετρελαιοκίνητα ΙΧ, το 13% στα πετρελαιοκίνητα φορτηγά και 6% στα βαν με ντίζελ.

Η ατμοσφαιρική ρύπανση -στην οποία συμβάλλουν σημαντικά τα οξείδια του αζώτου- είναι ο μεγαλύτερος περιβαλλοντικός κίνδυνος για την υγεία, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Παρά την πρόοδο που έχει γίνει, αρκετές ευρωπαϊκές πόλεις υποφέρουν ακόμη από μέτρια ποιότητα αέρα.

Μόνο του το διοξείδιο του αζώτου (ΝΟ2) ευθύνεται για τουλάχιστον 68.000 πρόωρους θανάτους στην ΕΕ ετησίως, ενώ αρκετές πόλεις -μεταξύ των οποίων η Αθήνα- τακτικά ξεπερνούν τα ευρωπαϊκά όρια και ασφαλείας για το συγκεκριμένο ρύπο (40 μικρογραμμάρια Νο2 ανά κυβικό μέτρο αέρα). Περίπου το 10% των σταθμών μέτρησης της ποιότητας του αέρα στην Ευρώπη -κυρίως μέσα σε πόλεις (και στην Αθήνα)- καταγράφουν κάθε χρόνο παραβίαση του επιπέδου των ρύπων σε ετήσια βάση.

Οι ερευνητές του JRC δημιούργησαν έναν «Αστικό 'Ατλαντα Νο2», με στόχο να βοηθήσουν τις αρμόδιες αρχές να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν πιο αποτελεσματικά μέτρα, ώστε να μειωθούν τα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου. Μεταξύ άλλων, προτείνεται ο αυστηρότερος περιορισμός της κίνησης των μεγαλύτερης ηλικίας και πιο ρυπογόνων πετρελαιοκίνητων οχημάτων στο κέντρο της πόλης ή ακόμη και η επιβολή περιβαλλοντικών τελών στους μεγαλύτερους ρυπαντές. Ακόμη, προτείνεται η ενθάρρυνση και τα κίνητρα για τη χρήση ηλεκτρικών οχημάτων, η ευρύτερη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς, των ποδηλάτων και του περπατήματος, έτσι ώστε να βελτιωθεί και άλλο η ποιότητα του αέρα, αλλά επίσης να μειωθούν ο θόρυβος και τα τροχαία.